မြန်မာနိုင်ငံက ရှားပါး ကိုးကွယ်မှု ဘဟာအီ ဘာသာဆိုတာ (သို့) ဦးအောင်ကိုလတ် ကိုးကွယ် တဲ့ ဘဟာအီ ဘာသာ

( ဗဟုသုတအဖြစ် ဖော်ပြပါသည် )

မြန်မာနိုင်ငံက ရှားပါးကိုးကွယ်မှု ဘဟာအီ ဘာသာ
——————————————————
ဘဟာအီဘာသာအကြောင်းကို သိချင်လို့ ရှာကြည့်တော့ ဦးသန့်မြင့်ဦးရဲ့ website မှာသွားတွေ့လို့ တခြားသိချင်တဲ့သူတွေပါသိရအောင် ဘဟာအီဘာသာ အကျဉ်းချုပ်လေးကိုshare ပေးလိုက်ပါတယ်ဗျ …

ဘဟာအီဘာသာ ယုံကြည်သူများသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏အသေးငယ်ဆုံးနှင့် လူသိအနည်းဆုံးသော ဘာသာရေးလူနည်းစုများထဲမှ တစ်စုဖြစ်သည် …

မြန်မာနိုင်ငံတွှင် ဘဟာအီဘာသာယုံကြည်သူ ရှစ်သောင်းခန့်နေထိုင်လျက်ရှိသည်ဟု ခန့်မှန်းရသည် …

ဘဟာအီ ဘာသာသည်၁၉ ရာစုနှစ် အလယ်ပိုင်းခန့်က စတင်ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး လက်ရှိတွင် ကမ္ဘာအနှံ့အပြား(အထူးသဖြင့် အာရှ၊ အာဖရိကနှင့် အမေရိကတိုက်)တွင်လူပေါင်း ၅ သန်းခန့် ယုံကြည်ကိုးကွယ်ကြသောဘာသာတစ်ခုဖြစ်သည် …

ဘဟာအီဘာသာယုံကြည်သူများသည် ဘုရားသခင်သည်တစ်သားတည်း ဖြစ်ပြီး ဗုဒ္ဓ၊ မိုးဇက်၊ယေရှုခရစ်နှင့်မိုဟာမက် အစရှိသည့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှယုံကြည်ရာ ဘာသာအမျိုးမျိုးကိုတည်ထောင်သူများသည် ဘုရားသခင်၏ကိုယ်ခွဲများသာဖြစ်သည်ဟုယုံကြည်ကြသည် …

၁၈၇၈ ခုနစ်တွင်ဘဟာအီ ဘာသာရေးဆရာများသည်မြန်မာပြည်သို့ ရောက်ရှိလာကြပြီးလူမျိုးအမျိုးမျိုးကို ဘဟာအီ ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းရန် သင်ပြပေးခဲ့သည် …

စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းလှသည်မှာ(အစ္စရေးရှိ ကာမဲလ်တောင်)တွင်မြုပ်နှံထားသော ဘဟာအီ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် ၏စကျင်ကျောက်ခေါင်းတလားကြီးကိုမန္တလးမြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည် ။။

crd : lostfootsteps.org

ဘဟာအီ သာသနာ
ဘဟာအီဘာသာဝင်များသည်ဘဟာအွလ္လာရှင်မြတ် ဟောကြားသောသြဝါဒ ဒေသနာများကို ” အဆုံးအမ သာသနာ”ဟုခေါ်ဆိုကြပြီး မိမိတို့ဘာသာကို ” ဘဟာအီသာသနာ “ဟုပြောဆိုကြ၏။

ဘဟာအီ အဓိပ္ပါယ်မှာ အလင်းကို ဆောင်ယူသူဟုအဓိပ္ပါယ်ရသည်။ထို့ကြောင့် ဘဟာအီဘာသာဝင်များသည်အလင်းကို ဆောင်ယူသူ သက်ရှိထင်ရှား “ဘဟာအွလ္လာ”ရှင်မြတ်အား ဘုရားအဖြစ် ကိုးကွယ်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။ဤသို့ အလင်းကို ဆောင်ယူသူများသည်တဆူုတည်းသာ မဟုတ်ဘဲ ရှေးရှေးတုန်းအခါကလည်းအဆူဆူပွင့်တော်မူခဲ့ကြပြီဖြစ်ကြောင်း ဘဟာအီသာသနာက လက်ခံထား၏။ ထို့ကြောင့်ဘဟာအီသာသနာထက် အရင်ရှေးကျစွါ ကနဦးပေါ်ထွန်းခဲ့ပြီးသော ဘာသာများမှ မိုးဇက်၊ ယေရှု၊ မိုဟမ္မဒ်၊ခရစ်ရှနား၊ ဗုဒ္ဓ အစရှိသူတို့သည် ဘဟာအီသာသနာတော်၏ရှုထောင့်မှ ကြည့်လျှင် အလင်းကို ဆောင်ယူသူများသာဖြစ်လေသည်။

ဘဟာအီသာသနာ အစ ”
ဘဟာအီဘာသာသည် ပါရှားခေါ် အီရန်မှစတင်ပေါ်ထွန်းခဲ့သည်။ (1844) တွင် ဘာ့ဗ်ဘုရားရှင်ပေါ်ထွန်းခဲ့ပြီး သာသနာပြု လုပ်ငန်းများကိုကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့၏။ ဘာ့ဗ်(Bab)ဘုရားရှင် ပေါ်ထွန်းသောအဆိုပါ ကာလတွင် ဘာသာရေးအယူသည်းသူများနှင့်ကြုုံကြိုက်ခဲ့ရပြီး ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှု အမျိုးမျိုး ခံရကာအကျဉ်းချခံရပြီး (1850) ပြည့်နှစ် ဇူလိုင်လ(9) ရက်နေ့တွင် အာဏာပိုင်များကဘာသာရေး အကြောင်းပြု၍ လူသိရှင်ကြားကွပ်မျက်ခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူဘဟာအီသာသနာဝင်များ အဖို့ဘာ့ဗ် (Bab) ဘုရားရှင်သည် သတ္တဝါအပေါင်းအတွက်မဟာ ကရုဏာတော်ဖြင့် အသက်ကို ပေးလှူသွားတော်မူခဲ့သည်ဟု ယုံကြည်ကြ၏။

ဘာ့ဗ်၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ ဘုရားသခင်နိုင်ငံတော်သို့ဝင်ရောက်ရန်တံခါးဟူ၍ အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ဘာ့ဗ်ဘုရားရှင် အသက်စွန့်ခဲ့သော်လည်း သူ၏ဗျာဒိတ်စကားတော်မြတ်အားချန်ရစ်ထားရှိတော်မူခဲ့သည်။ယင်း ဗျာဒိတ်တော်ကား” မကြာမီကာလတွင် ဘုန်းတန်ခိုးကြီးမြတ်လှသောဉာဏ်အလင်းတော်ရ အရှင်မြတ်တဆူ ကြွလာ ပွင့်တော်မူမည် ” ဟု ဗျာဒိတ်တော် ထားရှိခဲ့၏။

[၃] ဘာ့ဗ်ဘုရားရှင်၏ ဗျာဒိတ်တော်အရ(1863) တွင် အီရတ်နိုင်ငံ ဘက်ကဒတ်မြို့၌ဘဟာအွလ္လာဘုရားရှင်သည်” အစောင်စောင်သော ကျမ်းစာတွင် ပွင့်ထွန်းရန်ကျန်ရှိသော အရှင်သည် မိမိသာ ဖြစ်သည်ဟု “အတိအလင်း ကြေငြာခဲ့၏။ ဘဟာအီသာသနာသည် ဘဟာအွလ္လာဘုရားရှင်တည်ထောင်တော်မူခဲ့သော သာသနာဖြစ်သည်။ ယနေ့ ဘဟာအီ ဘာသာဝင်များသည် ဘဟာအွလ္လာဘုရားရှင် ဟောကြားတော်မူခဲ့သော သြဝါဒစကားတရားဒေသနာများကို လိုက်နာ ကျင့်သုံး လျက်ရှိကြ၏။

[၄]” ဘဟာအွလ္လာဘုရားရှင်ဟောကြားသောတရား အချုပ် ”

(၁)ကမ႓ာကြီးသည် တခုတည်းသောတိုင်းပြည်ဖြစ်ပြီး လူသားအားလုံးသည် ၎င်း၏တိုင်းသူပြည်သားများဖြစ်ကာ တအိမ်ထောင်တည်းမှပေါက်ဖွားလာသော ညီအကို မောင်နှမများဖြစ်ကြသည်။

(၂)လူသားများသည် အမှန်တရားကို ရှာဖွေကြရာတွင်မိရိုးဖလာ အယူအဆများကို မငဲ့ကွက်ဘဲမိမိတို့ကိုယ်ပိုင်ဉာဏ်ဖြင့် လွပ်လပ်စွါရှာဖွေကြရမည်။

(၃)ဘုရားရှင်တို့၏ တရားတော်အနှစ်သာရကားအမှန်တရား တခုတည်းသာဖြစ်ပြီး ဘာသာအားလုံးတို့၏ အခြေခံအနှစ်သာရသည်လည်း ထပ်တူထပ်မျှပင်ဖြစ်၏။

(၄)လူဟူက အားလုံး အတူတူဖြစ်၍မိန်းမများကို နှိမ့်ချခြင်းမပြုဘဲ တန်းတူအခွင့်အရေး ပေးရမည်။

(၅)ပွင့်တော်မူခဲ့ပြီးသော ဘုရားရှင်တို့သည်လူသားအားလုံးကို ချစ်ခြင်းမေတ္တာဖြင့် စည်းလုံးကြရန်သာ ဟောကြားပြီး စည်းလုံးမှုရှိမှသာဘုရားရှင်၏ သာသနာဟု ခေါ်ဆိုထိုက်၏။

(၆)အယူသည်းမှုသည် စည်းလုံးညီညွတ်ခြင်း၏ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်၍ လူမျိုးရေး တိုင်းပြည်ရေးဘာသာရေး နှင့် ပက်သက်သော အယူသည်းမှုများကိုဖယ်ရှားရမည်။

(၇)နိုင်ငံအချင်းချင်း မကျူးကျော်ရ။ချို့တဲ့သော နိုင်ငံငယ်လေးများကို ဘာသာအယူဝါဒ အစွဲမထားဘဲ မြှင့်တင်ပေးရမည်။

(၈)ဘဟာအီ သာသနာတော်၏ရည်ရွယ်ချက်မှာ လူသားမျိုးနွယ်တရပ်လုံးစည်းလုံးညီညွတ်မှု တိုးမြှင့်ရန်အကျိုးဖြစ်ထွန်းမှုကို ကာကွယ်ရန်နှင့် လူသားများအတွင်းချစ်ခြင်း မေတ္တာစိတ်ဓါတ် တိုးပွါးဖွံ့ဖြိုးလာစေရန် ဖြစ်သည်။

သဘောထားကွဲလွဲမှု l အထင်အမြင်လွဲမှားမှု lအမုန်းတရားနှင့် ရန်ငြိုးထားမှု စသည့်အကြောင်းအရာတစုံတရာ ခံစားဖြစ်ပေါ်စေရန် မဟုတ် ။အစရှိသည်တို့ ဖြစ်သည်။

[၅]” ဘာသာရေး အစွန်းရောက်တို့၏ နှိပ်ကွပ်ခံရသော ဘဟာအီသာသနာ ”

အီရန်တွင် ဘဟာအွလ္လာဘုရားရှင်၏ဟောကြားသော သာသနာတော်ကို သက်ဝင်ယုံကြည်သူ တဖြည်းဖြည်း များပြားလာသောအခါရှေးပွင့်တော်မူခဲ့သော ဘာ့ဗ်ဘုရားရှင်ကဲ့သို့ပင်ဘာသာရေးအယူသည်းသူများ၏ အန္တရာယ်ပြုမှုကိုခံရတော်မူလေ၏။

ပြင်းထန် အယူသည်းသော မွတ်စလင်ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်များနှင့် ပါရှန် (အီရန်) အစိုးရ၏ဖိနှိပ်မှုကြောင့် ဘဟာအွလ္လာဘုရားရှင်သည်ပထမဦးစွါ ဘက္ကဒတ်သို့ ပြည်နှင်ဒဏ်အပေးခံရသည်။ထို့နောက် ဘက္ကဒတ်မှ ကွန်စတန်တီနိုပယ်မြို့သို့ပို့ဆောင်၏။တဖန် ကွန်စတန်တီနိုပယ်မြို့မှအယ်ဒရီးယားနိုပယ်မြို့သို့ ပို့ပြီး နောက်ဆုံးတွင်အက္ကာမြို့သို့ ပို့ခဲ့ကြသည်။အက်ကာအကျဉ်းထောင်ထဲမှာပင် နှစ်ပေါင်းလေးဆယ်ကျော်ကြာထိန်းသိမ်းခံထားရပြီး (1892).ခုနှစ်တွင်ပါလက်စတိုင်းပြည် အက္ကာမြို့၌ပျံလွန်ကြွမြန်းတော်မူခဲ့သည်။

[၆]အီရန်အာဏာပိုင်များနှင့် အစ္စလာမ်အစွန်းရောက် ဘာသာရေး အယူသည်းသူများသည်ဘဟာအွလ္လာ ဘုရားရှင်ကို ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးရုံတင်မကသေးဘဲ ဘဟာအွလ္လာဘုရားရှင်၏ အဆုံးအမသာသနာတော်၌ သက်ဝင်ယုံကြည်သူများကိုလည်း လိုက်လံဖမ်းဆီးကွပ်မျက်သဖြင့် ဘဟာအီသာသနာ အဆုံးအမယုံကြည်သူများမှာ လျှို့ဝှက်စွါ နေထိုင်ကြရလေ၏။

ဗုဒ္ဓဘာသာတွင် ပိဋကတ်ကျမ်းစာ၊ ခရိယာန်တွင်သမ္မာကျမ်းစာ၊ အစ္စလာမ်ဘာသာတွင် ကုရ်အာန်ကျမ်းစာများရှိသလို ဘဟာအီဘာသာဝင်တွင်လည်းအက်ဒတ်စ် (Kitabi-Aqdas) မည်သောကျမ်းစာကို အာရဗီဘာသာနှင့် ဘဟာအွလ္လာအရှင်ကရေးသားခဲ့သည်။

အခြားဘာသာတရားတို့၌ကိုယ်ပိုင်ပြက္ခဒိန်များရှိသလို ဘဟာအီသာသနာတွင်နေကို အခြေခံသော ပြက္ခဒိန်အသစ်ရှိ၏။ပြက္ခဒိန်တွင်လပေါင်း ၁၉ လရှိပြီး တမှာ ၁၉ ရက်စီရှိ၏်။ပြက္ခဒိန်စတင်သောရက်မှာ ဘာဗ့်အရှင်သည် ဘဟာအီဘာသာတရားကိုကြေငြာသော (1844) ခု မတ်လ (21) ရက်နေ့ ဖြစ်၏။

[၇]” ဘဟာအီသာသနာနှင့် အစ္စလာမ်ဘာသာ “ဘဟာအီဘာသာသည် အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်များကဲ့ တဆူတည်းသော ဘုရားရှင်ကိုကိုးကွယ်ယုံကြည်ကြ၏။

သို့သော်လည်း အစ္စလာမ်ဘာသာသည်တမန်တော် မုဟမ္မဒ်သခင်အား နောက်ဆုံးတမန်တော်ဟု လက်ခံယုံကြည်ထားကြ၏။ဘဟာအီသာသနာတော်တွင်မူ ဘဟာအွလ္လာ(Baháulláh)အရှင်မြတ် (လူအမည် Mirsa Hussein Ali) (1817-1892)သည် ကိုးကွယ်ရာ အရှင်ထံမှ ယခုခေတ်လူသားများအတွက် လမ်းညွှန်ချက်များ သင်ကြားပြသရန်စေလွှတ်ခြင်းခံရသော တမန်တော်ဟုလက်ခံယုံကြည် ပြီး နောင်အခါကာလတွင်လည်းအလင်းတော်ရအဆူဆူ ပွင့်တော်မူအုံးမည်ဟုယုံကြည်ခြင်းဖြစ်သည်။ဤယုံကြည်ချက်မှာအစ္စလာမ် အကီဒါဟ်နှင့် ဆန့်ကျင်သောအဓိက အချက်ဖြစ်၏။

[၈]ဘဟာအွလ္လာမှ သတင်းစကားအသစ်မယူဆောင်လာမီ ရှေ့တော်ပြေးအဖြစ်ပေါ်ပေါက်ခဲ့သောသူမှာ ဘာ့ဗ်(Bab)ဟုခေါ်သောသူဖြစ်သည်။ဘားဗ် ဟူသည့်စကာားမှာ အာရဗီဘာသာ စကား(بٌبأ )ဖြစ်ပြီး(Gate) တံခါးဟုအနက်အဓိပ္ပါယ်ရသည်။

ထိုပုဂ္ဂိုလ်ထူးကို (1844) ခုနှစ် မေလ (23)ရက်နေ့တွင် အီရန်နိုင်ငံ၏ ရှီယာ့ဇ် (Shiraz)မြို့တွင်မွေးဖွားခဲ့သည်။ ထိုသူကမိမိသည် လူသားအားလုံးမျော်လင့်တောင့်တနေကြသော ကိုးကွယ်ရာအရှင်၏တမန်တော်အလောင်းအလျာဖြစ်သည်ဟုကြေငြာခဲ့သည်။

လူသားအားလုံးမျော်လင့်တောင့်တနေကြသော ကိုးကွယ်ရာအရှင်၏တမန်တော်ဆိုသည်မှာ ခရစ်ယာန်များ မျှော်လင့်နေကြသည့် မဆီးဟ်(ယေရှုခရစ်တော်) မွတ်ဆလင်
များ၏ တမန်တော် အီဆာတို့ကို ဆိုလိုဟန်ရှိပေ၏။ယေရှုခရစ်တော် ကမ႓ာမြေသို့ ပြန်လည်မကြွလာမီအီမာမ်မဟ်သီသည် ဤကမ္ဘာသို့ ကြွလာမည်ဆိုသောအချက်ကို စွန္နီ နှင့် ရှီယာ မွတ်စလင်မ် နှစ်အုပ်စုလုံးကယုံကြည်ကြသည်။

[၉]” ဘဟာအီသာသနာ၏ စိတ်ဝိဉာဉ် အယူအဆ ”
ဘဟာအီသာသနာတော်မှ ဘာ့ဗ်(Bab) သည်မွတ်စလင်မ်တို့ မျှော်လင့်နေကြသောအီမာမ်မဟ်သီဟု ဘဟာအီသာသနာမှ ဆိုလိုလေ၏။တနည်းဆိုရသော် မွတ်စလင်မ်တို့၏ အီမာမ်မဟ်သီနှင့်တမန်တော်အီဆာကို ဘာ့ဗ်နှင့် ဘဟာအွလ္လာဟုဆိုလိုခြင်းဖြစ်လေသည်။

ဘဟာအီသာသနာတော် ယုံကြည်ချက်အရလူသားသည် ခန္ဓာကိုယ်သေဆုံးသွားသော်လည်းဝိဉာဉ်မှာမူ မသေဘဲ ကိုးကွယ်ရာအရှင်နှင့်တွေ့ဆုံရန်စိတ်ဝိဉာဉ် ခရီးရှည်ကြီးကို ဆက်သွားနေရသည်ဟုယုံကြည်ကြ၏။ထိုခရီးစဉ်သည် လောကပေါင်းများစွါကမ္ဘာပေါင်းများစွါ ဆက်သွားနေရသည်ဟု ဆိုသည်။ဤယုံကြည်ချက် ဝိဉာဉ်သဘောတရားမှာဟိန္ဒူ ဝါဒ နှင့် ဗုဒ္ဓဝါဒ သံသရာလည်ပုံနှင့် ဆင်တူသလို ရှိနေပြန်၏။

ဘဟာအီဘာသာ၏ စုပေါင်းဝတ်ပြုရန်လက်ရှိ အကြီးဆုံး အိမ်တော်သည် အစ္စရေးနိုင်ငံဟိုင်ဖာမြို့တွင် တည်ရှိပြီး လူသားအားလုံးအတွက်တံခါးဖွင့်ပေးထားသည်။အိမ်တော်များသည်ဗိသုကာပညာ အလွန်ပညာသားပါလှ၍ ပုံစံအမျိုးမျိုးကွဲပြားကြသော်လည်း အများအားဖြင့်တူညီသည်မှာဒေါင့်ကိုးဒေါင့်ပါဝင်ပြီး အလယ်တွင် အမိုးခုံးတခုရှိလေ၏။

[၁၀]”ဘဟာအီသာသနာတော်နှင့် ကျမ်းစာ ”
ရှေ့တော်ပြေး ဘာ့ဗ်သည် ကျမ်းစာပေါင်း(၅၀) ကျော် နှင့် ဘဟာအွလ္လာဘုရားရှင်သည်ကျမ်းစာပေါင်း (၁၅၄) ကျမ်း ရေးသားတော်မူခဲ့သည်။ယင်းကျမ်းစာများ၏ လက်ရေးမူများကို ယခုအခါကမ႓ာ့ဘဟာအီပြတိုက် အစ္စရေးနိုင်ငံဟိုက်ဖွာ မြို့တွင် ကောင်းစွါ သိမ်းဆည်းပြသထားသည်။ဘာဟာအီသာသနာတော်၏ကျမ်းစာများကို ဘာသာစကားနှင့် ဒေသန္တရစကားပေါင်း(၇၀၀) ကျော်ဖြင့် ပြန်ဆိုပြီး ဖြစ်သည်။

” ညီညွတ်ခြင်းအတွက် ဟောကြားပုံ “ဘဟာအွလ္လာဘုရားရှင် မိန့်ကြားတော်မူသည်ကား …” ငါ အရှင်မြတ်၏ ချစ်မြတ်နိုးသော သူအပေါင်းတို့ …

စည်းလုံး ညီညွတ်ခြင်း၏ တဲနန်းတော်သည် တည်ဆောက်ထားလေပြီ။အသင်တို့ အချင်းချင်းသည် တယောက်ကို တယောက် သူစိမ်းတရံကဲ့သို့ သဘောမထားကြလေနှင့်။
အသင်တို့ အားလုံးကား သစ်ပင်တပင်တည်းမှအသီးများ l အကိုင်းတကိုင်းတည်းမှ အရွက်များဖစ်ကြ၏ … ”

[၁၁]” မိမိနေထိုင်သော နိုင်ငံကိုသစ္စာစောင့်သိရန်ဟောကြားပုံ “” ဘဟာအီ သာသနာဝင်တို့သည်မိမိတို့ နေထိုင်ခိုလှုံသော မည်သည့်တိုင်းပြည်နှင့်အစိုးရကို မဆို သစ္စာစောင့်သိ ရိုသေကြရမည်။တိုင်းပြည်မှ ယုံမှတ် အားကိုးထိုက်သူများ ဖြစ်ရမည်။ဘဟာအီမည်သည်ကား မိမိတိုင်းပြည်နှင့် မိမိအစိုးရကို သစ္စာမရှိပါက တကယ်စစ်မှန်သော ဘဟာအီတဦး မဖြစ်နိုင်ပေ ”

ဤရွေ့ ဤမျှဖြင့်ပင် ” ဘဟာအီသာသနာ (သို့)ဘဟာအီဘာသာ… ” အကြောင်း စာစုအားနိဂုံးချုပ်လိုက်ပေတော့သည်။

မောင်သုခ

မြန်မာနိုင်ငံက ရှားပါးကိုးကွယ်မှု ဘဟာအီ ဘာသာဆိုတာ (သို့) ဦးအောင်ကိုလတ် ကိုးကွယ်တဲ့ ဘဟာအီဘာသာ