သန္းေခါင္ စာရင္းသည္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း မဟုတ္ပါ

ျမန္မာ့အလင္း
အၿငိမ္းစားဝန္ထမ္းတစ္ဦး

သန္းေခါင္စာရင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းဆိုတာ အတူတူ ပဲလို့ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ထင္မွတ္မွားေနၾက ပါသည္။ အရပ္ထဲမွာေတာ့ လူေတြက သန္းေခါင္စာရင္းေခၚလိုက္၊ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းလို့ ေခၚလိုက္ႏွင့္ ေရာေထြးေနၾကပါ သည္။ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းလို့ေခၚတဲ့သူ အေတာ္နည္း ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္ဝန္ထမ္းဘ၀တြင္ရွိစဥ္က ဌာနဆိုင္ရာ အခ်င္းခ်င္း    ပုဂၢိဳလ္ေရးခင္မင္မွုအရ   အကူအညီ ေတာင္းၾကသူေတြ အားလုံးနီးပါးက  သန္းေခါင္စာရင္း လို့ပဲ   လြယ္လင့္တကူေခၚၾကတာ   ေတြ႕ရပါသည္။ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္သည့္အခါ ဌာနဆိုင္ရာအစည္း အေဝးေတြမွာ  ဒီေဝါဟာရႏွစ္ခု    မတူကြဲျပားပုံႏွင့္  လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားကို အလ်ဥ္းသင့္သလို ရွင္းလင္း တင္ျပခဲ့ဖူးပါသည္။ ဟိုတစ္ေလာကေတာင္ သတင္းစာ တစ္ေစာင္မွာပါသည့္    အလုပ္ေၾကာ္ျငာစာထဲမွာ သန္းေခါင္စာရင္းဆိုၿပီး    ေတြ႕လိုက္ရေသးသည္။ ဒီအေၾကာင္းကို အေသးစိတ္ရွင္းမျပမီ  ဝန္ေဆာင္မွုေပး ေနသည့္  ဝန္ႀကီးဌာနျဖစ္ေပၚလာပုံကို တင္ျပမွသာ ပိုမိုျပည့္စုံမွာမို့ အက်ဥ္းမၽွ တင္ျပပါရေစ။

ျမန္မာ့နယ္နိမိတ္
ျမန္မာနိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတနိုင္ငံႏွင့္ ၁၃၉၅ မိုင္၊ လာအိုႏွင့္ ၁၅၅ မိုင္၊ ထိုင္းႏွင့္ ၁၁၁၈ မိုင္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏွင့္ (ေရ ၃၉.၅ + ကုန္း ၁၂၉.၂ = ၁၆၈.၇)မိုင္၊ အိႏၵိယႏွင့္ ၉၀၉ မိုင္ ထိစပ္ေနၿပီး ကမ္းရိုးတန္း အရွည္ ၁၃၈၅ မိုင္ရွိေၾကာင္း၊ လူဦးေရ တစ္ဘီလီယံ ေက်ာ္ရွိသည့္ ကမၻာ့လူဦးေရအမ်ားဆုံး နိုင္ငံႀကီးႏွစ္ခု ၾကားတြင္ တည္ရွိေၾကာင္း အမ်ားစုသိရွိၿပီး ျဖစ္ပါမည္။ 

ေရွးေခတ္ျမန္မာ့နယ္နိမိတ္
၁၈၂၄ ခုႏွစ္ မတိုင္ကာလမ်ားတြင္ ျမန္မာဘုရင့္ နိုင္ငံေတာ္နယ္နိမိတ္သည္ ဇင္းမယ္၊ စစ္တေကာင္း၊ အာသံ၊ မဏိပူရအထိ က်ယ္ဝန္းခဲ့ဖူးေၾကာင္း သမိုင္း မွတ္တမ္းမ်ား၌ အထင္အရွားရွိခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ျမန္မာ့ ေျမ၌  တိုင္းရင္းသားမ်ားသာ ေနထိုင္က်က္စားခဲ့ၾက သည္။  ျမန္မာ့ပိုင္နက္ေျမသည္ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္မွစ၍ နယ္ခ်ဲ႕ လက္ေအာက္သို့ တစ္စတစ္စက်ေရာက္ခဲ့ၿပီး ၁၈၈၅ ခုႏွစ္တြင္  ျမန္မာ့ထီးနန္းက်ိဳးေပါက္ကာ ၁၈၈၆ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလတြင္ ျမန္မာ့နယ္နိမိတ္ လုံး၀ကြယ္ေပ်ာက္ ခဲ့ရပါသည္။ နယ္စည္းမျခားျဖစ္သြားၿပီးေနာက္ တိုင္း တစ္ပါးသားမ်ားအား အကန႔္အသတ္မရွိ ေခၚသြင္း၍ ေဈးေပါသည့္လုပ္သားမ်ားအျဖစ္ အေျခခ် ေနထိုင္ေစ ခဲ့ၾကပါသည္။ သို့ရာတြင္ ၎၏ ကိုလိုနီနယ္ေျမအတြင္း အျခားေသာ ဥေရာပသားမ်ား ဝင္ေရာက္ေျခမရွုပ္ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ၁၈၆၄ ခုႏွစ္တြင္ The Foreigners Act 1864 (Indian Act) ျပ႒ာန္းခဲ့သည္ကိုလည္း ေတြ႕ရပါသည္။

လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးဌာနခြဲ
အတားအဆီးမရွိဝင္ေရာက္ၾကေသာ နိုင္ငံျခားသား မ်ားအား  ျပည္ဝင္ခြင့္  (Visa)   ျဖင့္သာ    ခြင့္ျပဳရန္ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ The Government of Burma (Immigration) Order ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၁၈၆၄ ခုႏွစ္ အက္ဥပေဒကို အေျခခံ၍ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ မတ္လ တြင္ နိုင္ငံျခားသားမ်ားမွတ္ပုံတင္ေရး အက္ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းၿပီး ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လတြင္ လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ ေရးဗ်ဴရို (Immigration Bureau) ဘုတ္အဖြဲ႕ကို စတင္ ဖြဲ႕စည္းသည္။ ၁၉၄၅ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လတြင္ ဝန္ထမ္း ၂၂ ဦးပါဝင္ေသာ “လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးဌာနခြဲ” အျဖစ္ တိုးျမႇင့္ဖြဲ႕စည္းၿပီး၊ အက္ဥပေဒႏွင့္အညီ နိုင္ငံျခားသားထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။

မွတ္ပုံတင္အရာရွိခ်ဳပ္႐ုံးႏွင့္ သန္းေခါင္စာရင္းမင္းႀကီး႐ုံး
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္   နိုင္ငံေတာ္လုံျခဳံေရး ႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္  နိုင္ငံ အတြင္း ေနထိုင္သူမ်ားအား မွတ္ပုံတင္ရန္ႏွင့္ ေဒသ အလိုက္ လူေနစာရင္းမ်ား လိုအပ္သျဖင့္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း    ေနထိုင္သူမ်ားမွတ္ပုံတင္ေရး အက္ဥပေဒႏွင့္ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလတြင္ နည္းဥပေဒ ကို ျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လတြင္ မွတ္ပုံတင္အရာရွိခ်ဳပ္႐ုံးကို ဝန္ထမ္း ၉၁ ဦးျဖင့္ စတင္ ဖြဲ႕စည္းၿပီး ၁၉၅၂ခုႏွစ္ တြင္ မွတ္ပုံတင္လုပ္ငန္းမ်ားကို စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။ လူမွုဖြံ့ၿဖိဳးေရးႏွင့္ စီးပြားေရး စီမံကိန္းမ်ား   ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္   တိက်မွန္ကန္ေသာ လူဦးေရ (ျပည္သူ႔အင္အား)  စာရင္းဇယားသည္  မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ  ၁၉၅၀ျပည့္ႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ လတြင္ သန္းေခါင္စာရင္းမင္းႀကီး႐ုံးကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။

ဝန္ႀကီးဌာနဖြဲ႕စည္းျခင္း
လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးဌာနခြဲႏွင့္    သန္းေခါင္စာရင္း မင္းႀကီး႐ုံးတို့ စုေပါင္း၍ ၁၉၅၇ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ “လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံတင္ေရးဝန္ႀကီးဌာန”အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။ ၁၉၅၈ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ သန္းေခါင္စာရင္းမင္းႀကီး႐ုံးကို ထပ္မံထည့္သြင္းခဲ့ပါသည္။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ဝန္ႀကီးဌာနအား ဖ်က္သိမ္း၍ “လူဝင္မွု ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဦးစီးဌာန”အမည္ျဖင့္ ျပည္ထဲေရးႏွင့္ သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာနေအာက္တြင္ ထားရွိခဲ့ပါသည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္  လူဝင္မွု ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္   ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာနအျဖစ္ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။ လက္ရွိတြင္ အလုပ္သမား၊ လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္  ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန အျဖစ္ ရပ္တည္လ်က္ရွိပါသည္။ လက္ေအာက္တြင္ လူဝင္မွု ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္    အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံတင္ေရးဦးစီးဌာနႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဦးစီးဌာနတို့ရွိၿပီး 

အဓိက  တာဝန္ႀကီး သုံးရပ္မွာ -
(က) လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးလုပ္ငန္း
(ခ ) အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံတင္ေရးႏွင့္ နိုင္ငံသားမွတ္ပုံ တင္လုပ္ငန္း
(ဂ  ) ျပည္သူ႔အင္အားစာရင္း ေကာက္ယူထိန္းသိမ္း ေရးလုပ္ငန္း ...  တို့ျဖစ္ပါသည္။
ဝန္ႀကီးဌာနတစ္လွည့္၊    ဦးစီးဌာနတစ္လွည့္စီျဖင့္ တည္ရွိလာခဲ့ၿပီး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ဌာန မဟုတ္ေသာ္လည္း   လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္သည့္ Stay ၊ visa ႏွင့္  အျမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္ (PR) လက္မွတ္အခြန္အခမ်ားမွ နိုင္ငံျခားဝင္ေငြရရွိသည့္ ဌာန ျဖစ္ပါသည္။ ႏွစ္စဥ္ဘတ္ဂ်က္(အရ-အသုံး) စာရင္းတြင္ အျမဲတမ္းပိုေငြ (+ ive) ျပသည့္ ဌာနျဖစ္ပါသည္။ 

သန္းေခါင္စာရင္း 
လက္ေအာက္ခံဌာနတစ္ခုျဖစ္သည့္ “ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာန”သည္ ဝန္ႀကီးဌာန၏ အဓိက တာဝန္ႀကီး (၃)ရပ္အနက္ ျပည္သူ႔အင္အားစာရင္းေကာက္ယူထိန္းသိမ္း ေရး (သန္းေခါင္စာရင္း) လုပ္ငန္းတာဝန္ကို  အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရေသာ ဌာနျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၌ BC 500 ခန႔္ တေကာင္းမင္းဆက္မွစ၍ လူဦးေရစာရင္း ေကာက္ယူသည့္  ဓေလ့ရွိေနၿပီး ျဖစ္ပါသည္။  စစ္သည္ ရဲမက္စုေဆာင္းျခင္းႏွင့္ အခြန္ဘ႑ာေကာက္ခံရန္ ရည္ရြယ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သာလြန္မင္းႀကီးလက္ထက္ ၌  လူစာရင္းမက်န္ရွိေစရန္အတြက္  လူမ်ားသြားလာ လွုပ္ရွားမွုမရွိသည့္ အိပ္စက္နားေနခ်ိန္၊ ညသန္းေခါင္ယံ အခ်ိန္တြင္ ၿမိဳ့၊ ရြာ၊ ဇနပုဒ္အားလုံးတို့၌ တစ္ၿပိဳင္တည္း လူစာရင္းေကာက္ယူခဲ့သည္ကို အစြဲျပဳ၍ “ သန္းေခါင္ စာရင္း” အသုံးအႏွုန္းစတင္ခဲ့ေၾကာင္း မွတ္သားသိရွိရပါ သည္။
သန္းေခါင္စာရင္းအမ်ိဳးအစားႏွင့္ ျမန္မာနိုင္ငံ၌

သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူျခင္း
သန္းေခါင္စာရင္းဆိုသည္မွာ လူဦးေရ ေရတြက္ျခင္း သာမက လူတို့၏ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လူမွုေရးအေၾကာင္း အရာတို့ကိုပါ ေန႔တစ္ေန႔၏ အခ်ိန္တစ္ခ်ိန္တြင္ တစ္ၿပိဳင္ တည္းေကာက္ယူသည့္ စာရင္းအင္း ျဖစ္သည္ဟု ေခတ္ႏွင့္ အညီ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။ လူဦးေရသန္းေခါင္ စာရင္း၊ အိမ္အေၾကာင္းအရာ သန္းေခါင္စာရင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး သန္းေခါင္စာရင္း၊ ကၽြဲႏြားသန္းေခါင္စာရင္းႏွင့္ စီးပြား ကုန္သြယ္ေရး သန္းေခါင္စာရင္း စသည္ျဖင့္ သန္းေခါင္ စာရင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါသည္။ သန္းေခါင္စာရင္းကို ၁၀ႏွစ္ တစ္ႀကိမ္ေကာက္ယူၿပီး    ခ်မ္းသာသည့္  နိုင္ငံမ်ားတြင္ ငါးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ေကာက္ယူၾကပါသည္။
(၁၀) ႏွစ္မျပည့္မီၾကားကာလ၌    တိုးပြားလာေသာ လူဦးေရကို အနီးစပ္ဆုံးခန႔္မွန္းနိုင္ရန္ ေဒသအလိုက္ ေနထိုင္ သည့္ လူဦးေရအနည္းအမ်ားအေပၚ မူတည္၍ အခ်ိဳးက် ေရြးခ်ယ္သည့္စနစ္ (Probability Proportionate to size; PPS) ျဖင့္ နမူနာေကာက္ကြက္မ်ားေရြးခ်ယ္ၿပီး ၾကားျဖတ္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူၾကရပါသည္။
၁၈၇၂ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္ပိုင္နက္ ေအာက္ျမန္မာနိုင္ငံ၌ သန္းေခါင္စာရင္း စတင္ေကာက္ယူခဲ့ပါသည္။ ထို့ေနာက္ ၁၈၉၁ ခုႏွစ္တြင္ တစ္ျပည္လုံး၌ေကာက္ယူခဲ့ၿပီး ၁၉၄၁ ခုႏွစ္အထိ ၁၀ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ မွန္မွန္ ေကာက္ယူခဲ့ပါသည္။ ၾကားကာလမ်ားတြင္ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တို့၌ ၿမိဳ့ရြာအနည္းငယ္သာ ေကာက္ယူနိုင္ခဲ့ပါသည္။ လမ္းစဥ္ ပါတီေခတ္ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္တြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တြင္ တစ္ႀကိမ္ လူထုလွုပ္ရွားမွုအသြင္ျဖင့္ တစ္ျပည္လုံး၌ ေကာက္ယူခဲ့ပါသည္။ မွတ္တမ္းမ်ားအရ လူဦးေရမွာ ၁၈၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ၂ ဒသမ ၇ သန္း၊ ၁၈၉၁ ခုႏွစ္တြင္ ၇ ဒသမ ၇ သန္း၊ ၁၉၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ၁၀ ဒသမ ၅ သန္း၊ ၁၉၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ၁၂ ဒသမ ၁ သန္း၊ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္တြင္ ၁၃ ဒသမ ၂ သန္း၊ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ ၁၄ ဒသမ ၇ သန္း၊ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ ၁၆ ဒသမ ၈ သန္း၊ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္တြင္ ၂၈ ဒသမ ၉ သန္း၊ ၁၉၈၃  ခုႏွစ္တြင္ ၃၅  ဒသမ  ၃ သန္းရွိခဲ့ၾကပါသည္။  ၁၉၈၃ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္းၿပီးေနာက္  ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ခန႔္ ေကာက္ယူ နိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ဘဲ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ကုလသမဂၢ၏ အကူအညီ ျဖင့္ ျပည္လုံးကၽြတ္သန္းေခါင္စာရင္းကို ေမးခြန္းေပါင္း ၄၀ ျဖင့္ ေမးျမန္း၍ ေကာက္ယူနိုင္ခဲ့ပါသည္။ လူဦးေရမွာ က်ား ၂၅ ဒသမ  ၃၄ သန္း၊ မ ၂၆ ဒသမ ၁၅ သန္း၊ စုစုေပါင္း ၅၁ ဒသမ ၄၉ သန္းရွိၿပီး မ လူဦးေရမွာ က်ား လူဦးေရထက္ တစ္သန္းခန႔္ပိုမိုေနသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။

သန္းေခါင္စာရင္းႏွင့္လူဦးေရမူဝါဒ
သန္းေခါင္စာရင္းမွ  ရရွိသည့္   အခ်က္အလက္မ်ား အေပၚ  မူတည္၍  ကမၻာ့နိုင္ငံမ်ားသည္   မိမိနိုင္ငံ၏ ယဥ္ေက်းမွု၊ လူမွုေရး၊ စီးပြားေရးတို့ႏွင့္ ကိုက္ညီသည့္ လူဦးေရမူဝါဒခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ေလ့ရွိပါသည္။  ဥပမာ-  တ႐ုတ္နိုင္ငံသည္တစ္အိမ္ေထာင္ကေလး တစ္ဦးသာယူရန္၊ ပထမဆုံးကေလးသည္ မိန္းကေလးျဖစ္ပါက ေနာက္ထပ္ တစ္ဦး ထပ္မံခြင့္ျပဳၿပီး ႏွစ္ဦးယူရန္၊ မူဝါဒခ်မွတ္က်င့္သုံးလ်က္ရွိပါသည္။ ၁၉၇၄ခုႏွစ္ ဘူခါရက္ကမၻာ့လူဦးေရ ညီလာခံမွ သတ္မွတ္ခဲ့သည့္ လူဦးေရမူဝါဒဆိုသည္မွာ လူဦးေရကို  အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစသည့္   ေမြးဖြားမွု၊ ေသဆုံးမွု၊ ျပည္တြင္း/ျပည္ပ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္မွု၊ ပထဝီ ေဒသအလိုက္ လူဦးေရျပန႔္ပြားေနထိုင္မွုတို့ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ ေနသည့္ မူဝါဒမ်ားႏွင့္ လူမွုေရး၊ စီးပြားေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ၊ အစီအစဥ္မ်ားအားလုံးကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာ နိုင္ငံ၌လည္း ၂၀၁၄ခုႏွစ္ ျပည္လုံးကၽြတ္သန္းေခါင္စာရင္းမွ ရရွိသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံ၍ လူဦးေရဆိုင္ရာ အစီအစဥ္မ်ား၊ စီမံခ်က္မ်ားကို ကမၻာ့လူဦးေရ ရန္ပုံေငြအဖြဲ႕ (UNFPA) ႏွင့္ (MoU) ေရးထိုး၍  ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါ သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္  အစိုးရလႊတ္ေတာ္သက္တမ္းအတြင္း လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာလူဦးေရေကာ္မရွင္ကို    ဖြဲ႕စည္းၿပီး တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတနိုင္ငံႏွင့္   အျခားနိုင္ငံတကာ လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ လူဦးေရေကာ္မရွင္မ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္၍ အျပန္အလွန္ လည္ပတ္ေလ့လာမွုမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ယခုအခါ ၂၀၂၄ ခုႏွစ္ ျပည္လုံးကၽြတ္ သန္းေခါင္စာရင္း အႀကိဳ ၾကားျဖတ္ ကာလ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ လူဦးေရ သန္းေခါင္စာရင္းမ်ားကို တိုင္းေဒသ ႀကီး/ ျပည္နယ္တို့တြင္ ကြင္းဆင္းေကာက္ယူလ်က္ရွိသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရမည္ျဖစ္ ပါသည္။

အိမ္ေထာင္စုစာရင္း (အိမ္ေထာင္စုလူဦးေရစာရင္း)
လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံတင္ေရး ဦးစီးဌာနသည္  ဝန္ႀကီးဌာန၏     အဓိကတာဝန္ႀကီး ႏွစ္ရပ္ျဖစ္သည့္ လူဝင္မွုႀကီးၾကပ္ေရးလုပ္ငန္းတာဝန္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံတင္ႏွင့္ နိုင္ငံသားလုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရေသာ ဌာနျဖစ္ပါသည္။ တစ္နိုင္ငံ လုံးတြင္  အေျခခံၿမိဳ့နယ္႐ုံး ၃၃၀ ႏွင့္ ၿမိဳ့ (ၿမိဳ့နယ္ခြဲ) ႐ုံး ၈၀ေက်ာ္တို့ျဖင့္  ဝန္ေဆာင္မွုေပးလ်က္ရွိပါသည္။ လူဝင္မွု ႀကီးၾကပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္သည့္   ဗီဇာ(Visa)၊ ေနထိုင္ ခြင့္ (Stay) ထုတ္ေပးျခင္း၊ နိုင္ငံျခားသား၊   နိုင္ငံသားမ်ား တရားမဝင္နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ဝင္/ထြက္ျခင္းႏွင့္  နိုင္ငံ အတြင္း တရားမဝင္ေနထိုင္ျခင္းမ်ားကို စိစစ္ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူျခင္း၊ ျပည္ႏွင္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ နိုင္ငံသား မ်ားအား အိမ္ေထာင္စုစာရင္း (ေခၚ) အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရစာရင္းထုတ္ေပးျခင္း/   ပယ္ဖ်က္ျခင္းႏွင့္ နိုင္ငံသားအရည္အခ်င္းစိစစ္၍ မွတ္ပုံတင္ (နိုင္/ဧည့္/ျပဳ) ကတ္ျပားထုတ္ေပးျခင္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
၁၉၄၉ခုႏွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံတင္ေရးအက္ဥပေဒႏွင့္ ၁၉၅၁ခုႏွစ္ နည္းဥပေဒမ်ား အရ ေဒသအလိုက္ေျမပုံမ်ားေရးဆြဲျခင္း၊ ေျမပုံေပၚတြင္  အေဆာက္အအုံမ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ျခင္းႏွင့္ အေဆာက္ အအုံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ားအား အိမ္ေထာင္စုအလိုက္ လူဦးေရစစ္ေဆးျခင္း (ဆြဲ၊ တင္၊ စစ္) လုပ္ငန္းကို    ဦးစြာ ေဆာင္ရြက္ၾကရပါသည္။   ၿပီးေနာက္ အိမ္ေထာင္စု အလိုက္ တစ္ဦးခ်င္းစီ၏  အမည္၊ ေမြးသကၠရာဇ္၊ က်ား/မ၊ အဖအမည္၊ အိမ္ေထာင္ဦးစီးႏွင့္ ေတာ္စပ္ပုံ၊ အလုပ္ အကိုင္၊ မွတ္ပုံတင္အမွတ္... စသည္ ျဖင့္ ပါရွိသည့္ဇယား တိုင္မ်ားတြင္ အမွတ္စဥ္(၁)၌ အိမ္ေထာင္ဦးစီးကို ဦးစြာ ေရးသြင္း၍ ႀကီးစဥ္ငယ္လိုက္ အိမ္ရွိလူကုန္၏ အခ်က္ အလက္မ်ားကို ေရးသြင္းရပါသည္။ ထိုသို့ေရးသြင္းထား သည့္ “အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရစာရင္း”ကို ႐ုံးလက္ခံ တစ္ေစာင္ထား၍ ကာယကံရွင္အိမ္ေထာင္ဦးစီးအား   တစ္ေစာင္  ထုတ္ေပးရပါသည္။   ထိုလုပ္ငန္းသည္ မွတ္ပုံတင္လုပ္ငန္းတြင္ အဓိကျဖစ္ၿပီး    အေျခခံအက်ဆုံး လုပ္ငန္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုအိမ္ေထာင္စုလူဦးေရစာရင္း မွတ္တမ္းစာရြက္ကို   အေျချပဳ၍  အျခားေဒသမွ လိပ္စာေျပာင္း အရပ္အေခၚ ပုံစံ-(၁၀)ပုံစံျဖင့္ ေျပာင္းဝင္ လာသူအား ေနာက္တိုးစာရင္းသြင္းျခင္း၊ လက္ရွိလိပ္စာ မွ ေျပာင္းထြက္သြားပါက လိပ္စာေျပာင္း အရပ္အေခၚ ပုံစံ-(၁၀) ပုံစံထုတ္ေပး၍ စာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္ျခင္း၊ ကေလး ေမြးဖြားပါက ေမြးတိုးစာရင္းေရးသြင္းျခင္း၊ ေသဆုံးပါက ပယ္ဖ်က္ျခင္း စသည္ျဖင့္ (လာ၊ သြား၊ ေမြး၊ ေသ) လူဦးေရ စာရင္းေျပာင္းလဲျခင္း ေလးမ်ိဳးကို  အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ   ႐ုံးလက္ခံမွတ္တမ္းစာအုပ္ (Register) ေလးခုတြင္ ေန႔စဥ္ စနစ္တက်ေရးသြင္းရပါသည္။
အိမ္ေထာင္စုလူဦးေရစာရင္းတြင္  အမည္ပါရွိသူ မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ့နယ္႐ုံးမွ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္  ျမန္မာ နိုင္ငံသားဥပေဒအရ နိုင္ငံသားအရည္အခ်င္း စိစစ္၍ မွတ္ပုံတင္(နိုင္/ဧည့္/ျပဳ) ကတ္ျပား (၁၀)ႏွစ္ျပည့္၊ (၁၈)ႏွစ္ျပည့္၊ (၁၀) ႏွစ္ျပည့္မွ  (၁၈) ႏွစ္ျပည့္လဲလွယ္ျခင္းႏွင့္ ေပ်ာက္ဆုံး/ပ်က္စီး  မိတၱဴထုတ္ေပးျခင္း   စသည့္ ဝန္ေဆာင္မွုေလးမ်ိဳးကိုလည္း နိစၥဓူဝေဆာင္ရြက္ေပး လ်က္ရွိပါသည္။ သို့ေသာ္လည္း တိုးပြားလာသည့္ လူဦး ေရႏွင့္ ျပည္တြင္းေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာမွု  မ်ားျပားေသာ ယေန႔ေခတ္တြင္ ဝန္ေဆာင္မွု ရယူလိုသူ  မ်ားျပားလာ သည့္အတြက္ ႐ုံးသို့လာေရာက္သည့္ အလႊာရွင္ျပည္သူ လူထုအား ဝန္ထမ္းမ်ားက အထက္ပါဝန္ေဆာင္မွု ရွစ္မ်ိဳး ကို ေန႔စဥ္ႏွင့္အမၽွ လက္မလည္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပး ေသာ္ျငား ဝန္ႏွင့္အား မမၽွသည့္ၾကားသို့ ပုံသဏၭာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ထိုးေဖာက္လာသည့္ အဂတိမက္လုံးမ်ား ေၾကာင့္ အမည္မည္း စာရင္းဝင္ဌာနမ်ားစာရင္း၌ အမွတ္စဥ္(၃)မွ လိုက္ပါေနရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၁၉၅၁ခုႏွစ္ မွတ္ပုံတင္ေရးနည္းဥပေဒအရ လူတစ္ဦး သည္ လိပ္စာတစ္ေနရာတည္း၌သာလၽွင္  အမည္စာရင္း ပါဝင္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ တစ္ေနရာထက္ပိုမို၍ အမည္ စာရင္းပါဝင္ေနပါက ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ မွတ္ပုံတင္အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၆(၂)၊ ၆(၃) တို့အရ အေရးယူခံရနိုင္ပါသည္။ ထို့အတူ လူတစ္ဦးတည္းမွ နံပါတ္မတူသည့္ မွတ္ပုံတင္ (နိုင္/ဧည့္/ျပဳ)ကတ္ျပား ႏွစ္ခု ကိုင္ေဆာင္ထားပါက ျပစ္မွု ဆိုင္ရာ ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူခံရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ လူဦးေရ စာရင္းဇယား  တိက်မွန္ကန္ေရးသာမက  လုံျခဳံေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ (နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေျခရာ ေဖ်ာက္၍ ေရွာင္တိမ္းေနထိုင္သည့္ ရာဇဝတ္သားမ်ား မရွိေစေရး) အတြက္ “အိမ္ေထာင္စုလူဦးေရစာရင္း” သည္မ်ားစြာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစၿပီး နိုင္ငံသားတိုင္း၊  အိမ္ေထာင္စုတိုင္းအတြက္    မရွိမျဖစ္လိုအပ္သည့္ မေပ်ာက္မပ်က္ထိန္းသိမ္းရမည့္ အေရးႀကီးသက္ေသခံ စာရြက္စာတမ္းတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
သို့ျဖစ္ပါ၍ သန္းေခါင္စာရင္းသည္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းမဟုတ္ပါေၾကာင္း ဗဟုသုတမၽွေဝသည့္ အေနျဖင့္ ေရးသားတင္ျပလိုက္ရပါသည္။         ။

Myanmaalinn
Copy##