7DAY DAILY
အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္
Saturday, February 8, 2020 - 21:12
ကမၻာ့ကုလသမဂၢအဖြဲ႕၏ အဆင့္အျမင့္ဆုံးတရား႐ုံးျဖစ္ေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံး (ICJ)က ျမန္မာ အေပၚ ၾကားျဖတ္အစီအ မံေလးခ်က္လိုက္နာရန္ ႏွစ္ပတ္ေက်ာ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာက လိုက္နာမည္၊ မလိုက္နာမည္ကို ယေန႔အထိ တရားဝင္ေျဖၾကားျခင္းမရွိ ေသးေပ။
ျမန္မာနိုင္ငံသည္ ၂၀၁၇ ၾသဂုတ္ကစ၍ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံဘက္သို႔ (ရိုဟင္ဂ်ာ) ဘဂၤါလီေပါင္းသိန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ထြက္ေျပး ေအာင္ ဂ်ီနိုဆိုက္ကြန္ဗင္းရွင္းကို ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့သည္ဆိုကာ အိုအိုင္စီနိုင္ငံမ်ားေနာက္ခံျဖင့္ ဂမ္ဘီယာက ICJ တြင္ တရားစြဲထားသည္။
ထို႔အျပင္ ျမန္မာနိုင္ငံရွိ ဘဂၤါလီ ( ရိုဟင္ဂ်ာ )ေၿခာက္သိန္းေက်ာ္အတြက္ ဂ်ီနိုဆိုက္ထပ္မံမက်ဴး လြန္နိုင္ရန္ ဆိုကာ ၾကားျဖတ္အစီ အမံ (Provisional Measures) ေျခာက္ခ်က္ကို ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက ေတာင္း ဆိုခဲ့သည္။ ICJ တြင္ ဂ်ီနိုဆိုက္စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ တရားစြဲဆိုေသာ အမႈတိုင္းနီးပါး ၾကားျဖတ္အစီအမံေတာင္းခံ ပါက တရားသူႀကီး ၁၇ ဦးပါေသာတရား႐ုံးက ၾကားျဖတ္အစီအမံခ်ေပးေလ့ရွိသည္။ ျမန္မာကို လည္း ၾကား ၿဖတ္အစီအမံေလးခ်က္အား ဇန္နဝါရီ ၂၃ ရက္တြင္ ခ်မွတ္ခဲ့ သည္။
ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံကေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားထဲမွ ကုလသမဂၢ၏ အခ်က္ အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ အျခားကုလ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ စုံစမ္းစစ္ ေဆးမႈမ်ားအားလုံးကို ျမန္မာနိုင္ငံက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ျမန္မာ ႏွင့္ ဂမ္ဘီယာသည္ မည္သည့္လက္တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကိုမၽွ မျပဳ လုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္ႏွစ္ခ်က္မွလြဲ၍ က်န္ေလးခ်က္ကို ျမန္မာနိုင္ငံ လိုက္နာရန္ ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ ထိုေလးခ်က္ကိုလည္း စကားလုံးအနည္း ငယ္ ေၿပာင္းထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိုေလးခ်က္အက်ဥ္းမွာ (၁) ျမန္မာပိုင္နက္အတြင္း ဘဂၤါလီ (မူရင္း တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ)မ်ားကို ဂ်ီနိုဆိုက္ကြန္ဗင္းရွင္းႏွင့္အညီ အစြမ္းရွိသမၽွကာကြယ္ေပးရန္၊ (၂) တပ္မေတာ္ အပါ အဝင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ဘဂၤါလီ(မူရင္းတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ)အေပၚ ဂ်ီနိုဆိုက္က်ဴးလြန္ျခင္း (သို႔မ ဟုတ္) က်ဴးလြန္ရန္ႀကိဳး ပမ္းျခင္းမ်ား မရွိေစရန္ အစိုးရက လုပ္ေဆာင္ရန္၊ (၃) ျမန္မာအစိုးရသည္ ဂ်ီနိုဆိုက္ က်ဴးလြန္သည္ဟု စြပ္စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ သက္ေသ အခ်က္အလက္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္း မျပဳ ရန္ႏွင့္ (၄) တရား႐ုံးက ခ်မွတ္ လိုက္သည့္အေပၚ ေဆာင္ရြက္မႈအေျခအေနကို ေလးလအတြင္း အစီရင္ ခံရန္၊ အၿပီးသတ္အမိန႔္မခ်ခင္အထိ ေျခာက္လတစ္ႀကိမ္အစီရင္ခံရန္ တို႔ျဖစ္သည္။
ဤေနရာတြင္ ေမးခြန္းေပၚလာသည္မွာ ထိုေလးခ်က္တြင္ ျမန္မာ နိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ထိခိုက္ေစ ေသာအခ်က္ ပါဝင္လား၊ မပါ ဝင္လားႏွင့္ လိုက္နာမည္လား၊ မလိုက္နာမည္လားဆိုျခင္းပင္။ တရား႐ုံး သို႔ ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မွ အတိုင္ ပင္ခံ႐ုံးျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ တင့္ေဆြအပါအဝင္ ကိုယ္စား လွယ္အဖြဲ႕ဝင္ေလးဦးႏွင့္ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူဦးကိုကို(စက္မႈတကၠ သိုလ္) တို႔၏ နိုင္ငံပိုင္မီဒီယာမ်ားမွထုတ္လႊင့္သည့္ ‘ICJ ၏ ၾကားျဖတ္စီမံ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ခ်မွတ္ျခင္းဆိုင္ရာ အ ေတြ႕အၾကဳံမ်ား’ စကားဝိုင္း၌ ျမန္ မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ထိုေလးခ်က္တြင္ နိုင္ငံအခ်ဳပ္အျခာ အာ ဏာထိခိုက္ေသာအခ်က္မပါဝင္ဟု ဆိုပါသည္။ မခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ခ်က္ထဲမွ ျမန္မာနိုင္ငံက ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး အဖြဲ႕ႏွင့္ အျခားကုလစုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားအားလုံးကို ျမန္မာနိုင္ငံက ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ဆိုေသာအခ်က္ပါခဲ့လၽွင္မူ ျမန္မာလိုက္နာရန္ ေဘးက်ပ္ နံက်ပ္ၾကဳံရနိုင္သည္။
ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ အခ်က္ေလးခ်က္မွ ပထမႏွစ္ခ်က္သည္ ျမန္မာနိုင္ငံ က ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ီနိုဆိုက္ကြန္ ဗင္း ရွင္း(လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈတား ဆီးေရးႏွင့္ အျပစ္ေပးေရးဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္း)တြင္ ပါဝင္လက္မွတ္ေရး ထိုးကတည္းက လိုက္နာမည္ဟု ကတိကဝတ္ျပဳထားေသာအခ်က္အမ်ား စုပင္ျဖစ္သည္။
ဂ်ီနိုဆိုက္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မွာ လူအစုအလိုက္အျပဳံလိုက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းတစ္ခုတည္းကို သာဆိုလို သည္မဟုတ္ဘဲ ပိုမိုက်ယ္ျပန႔္ပါ သည္။ ဂ်ီနိုဆိုက္ဆိုသည္မွာ (၁) အုပ္စုဝင္မ်ားကို သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ (၂) အုပ္စု ဝင္မ်ားကို ႐ုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပင္းထန္နာက်င္ေစေသာ ေဘးရန္မ်ားသင့္ေစျခင္း၊ (၃)အစုအဖြဲ႕တစ္ခု လုံးျဖစ္ေစ၊ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ေစ ႐ုပ္ဝတၳဳပိုင္းဆိုင္ရာပ်က္စီးရန္ တြက္ခ်က္ဖန္တီးေသာဒဏ္ရာအ နာတ ရျဖစ္ေစမႈမ်ား၊ (၄) အုပ္စုတြင္း ကေလးေမြးဖြားမႈကို တားဆီးရန္ ရည္ရြယ္သည့္ကန႔္သတ္မႈမ်ား ခ်မွတ္ျခင္း၊ (၅) အုပ္စုတစ္ခုအတြင္းမွ ကေလးမ်ားကို အျခားအုပ္စုကို အတင္းအက်ပ္လႊဲေျပာင္းျခင္းဟု အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုၾကသည္။
ၾကားျဖတ္အစီအမံေလးခ်က္၏ ပထမႏွစ္ခ်က္မွာ ျမန္မာလက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ေသာ ဂ်ီနိုဆိုက္ကြန္ဗင္းရွင္း၏ ပုဒ္မ (၂)၊ (၃)၏ အဓိပၸာယ္ႏွင့္ မကြာျခားလွေပ။ ထိ့ုေၾကာင့္ ျမန္မာက လိုက္နာပါမည္ ကတိျပဳထား ေသာအ ခ်က္ကို ICJ က လိုက္နာရန္ ထပ္မံအမိန႔္ခ်သလိုျဖစ္ေနသည္။ ထိုင္ေနသူကို ထိုင္ပါဟု ေျပာသကဲ့သို႔ပင္ဟု ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြက ေျပာ သည္။ နံပါတ္(၃)အခ်က္ျဖစ္ေသာ သက္ေသအခ်က္အလက္မ်ားကိုဖ်က္ ဆီးျခင္း မျပဳလုပ္ရန္ဆိုျခင္းမွာလည္း ICJ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မတိုင္ခင္ သုံး ရက္အလိုတြင္ လြတ္လပ္ေသာစုံစမ္း စစ္ဆး ေရးေကာ္မရွင္ (ICOE)က အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာကို နိုင္ငံေတာ္သမၼတသို႔ တင္ျပခဲ့ၿပီး သမၼတက အစီရင္ခံ စာ ပါ အခ်က္မ်ားကို စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ရန္၊ အျပစ္ရွိသူကို တရား စြဲအေရးယူရန္ စစ္ဥပေဒခ်ဳပ္႐ုံးႏွင့္ ျပည္ ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးကို ညႊန္ ၾကားထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ICOE အစီရင္ခံစာကို အေျခခံ၍ စုံစမ္းစစ္ ေဆး ေနၿပီး အျပစ္ရွိသူမ်ားကို ျပည္တြင္း၌ ျပ႒ာန္းထားေသာဥပေဒႏွင့္ အညီ အေရးယူမည္ဟု ျမန္မာကိုယ္စား လွယ္ အဖြဲ႕မွ အဖြဲ႕ဝင္ျပည္ ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံး အျမဲတမ္းအတြင္းဝန္ေဒါက္တာသီတာဦးက စကားဝိုင္း တြင္ ေျပာသည္။ ရာဇသတ္ႀကီးဥပေဒပုဒ္မ ၂၀၁ တြင္ သက္ ေသခံအေထာက္အထားမ်ားကို ေဖာက္ဖ်က္ ပါက ေထာင္ဒဏ္သုံးႏွစ္မွ ခုနစ္ႏွစ္အထိခ်မွတ္နိုင္ၿပီး ေငြဒဏ္လည္း ခ်မွတ္နိုင္သည္ဟုေျပာသည္။ ထို ႔ေၾကာင့္ နံပါတ္(၃)အခ်က္မွာလည္း ျပည္တြင္း၌ ဥပေဒျပ႒ာန္းထားၿပီး ျဖစ္၍ တာဝန္ပိုလာျခင္းမဟုတ္ဟု ၎ကသုံးသပ္သည္။
နံပါတ္(၄)အခ်က္အစီရင္ခံစာတင္ရမည္ဆိုျခင္းမွာလည္း ရခိုင္ ျပည္နယ္တြင္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေန သည္ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ နိုင္ငံ တကာသိေအာင္ တင္ျပရန္ခက္ေနခ်ိန္တြင္ ကုလသမဂၢ၏ေဘာင္အတြင္း မွအစီ ရင္ ခံစာတင္ရျခင္းမွာ ကိုယ့္ဘက္မွ ရႈေထာင့္၊ လုပ္ရပ္ႏွင့္ဇာတ္ လမ္းကို နိုင္ငံတကာသိေအာင္ ျပဳလုပ္နိုင္ ေသာအခြင့္အေရးဟု စကား ဝိုင္းပါဝင္ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ေျပာသည္။ ဂ်ီနိုဆိုက္အမႈအတြက္ တရား မရင္ ဆိုင္မီ ၾကားျဖတ္အစီအမံမ်ားအေပၚ ျမန္မာမည္သို႔ေဆာင္ရြက္ေန ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ တင္ရျခင္း ၿဖစ္ ေၾကာင္း ျမန္မာဘက္မွ ဂ်ီနိုဆိုက္ မက်ဴးလြန္ေၾကာင္းရွင္းျပနိုင္ရန္ အခြင့္အလမ္းဟုပင္ ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြ က သုံးသပ္သည္။
ဂ်ီနိုဆိုက္မက်ဴးလြန္ရန္၊ ဂ်ီနိုဆိုက္က်ဴးလြန္ရန္အားထုတ္မႈမ်ားရွိ ပါက တားဆီးရန္ဆိုေသာအခ်က္မ်ားမွာ ICJ က လိုက္နာရန္အမိန႔္မခ် လၽွင္လည္း နိုင္ငံအတြင္းရွိ မည္သည့္လူမ်ိဳးစုအတြက္ျဖစ္ေစ လူ႔က်င့္ဝတ္ ႏွင့္ ဥပေဒအရ လိုက္နာရမည့္အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။ ထိုေလးခ်က္ကို လိုက္နာျခင္း၊ မလိုက္နာျခင္းေနာက္ ကြယ္ တြင္မူ ႀကီးမားေသာအက်ိဳး ဆက္မ်ားရွိမည္ျဖစ္သည္။ လိုက္နာလၽွင္ ျပည္တြင္းရွိ အမ်ိဳးသားေရးအင္ အား စုမ်ား၊အတိုက္အခံမ်ား၊ နိုင္ငံေရးအျမင္မတူသူအခ်ိဳ႕က နိုင္ငံအ ခ်ဳပ္အျခာအာဏာထိပါးမႈဟု ေဝဖန္ ၿပစ္ တင္ျခင္းမ်ိဳးရွိနိုင္ပါသည္။ မလိုက္နာလၽွင္မူ နိုင္ငံတကာတြင္ ျမန္မာဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ ပုံရိပ္ပိုမိုထိခိုက္ နိုင္ၿပီး နိုင္ငံတကာ(အထူးသျဖင့္ အေနာက္နိုင္ငံမ်ား)မွ အကူအညီ၊ ရင္း ႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈ၊ ခရီးသြားမ်ားေလ်ာ့ပါး သြားပါ လိမ့္မည္။ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပ သမဂၢမွ ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ ေပးအပ္ထားေသာကုန္သြယ္မႈအခြင့္အေရး (GSP)ကို ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းသြားနိုင္ပါသည္။ GSP ႐ုပ္သိမ္းခံရပါက ကုန္သြယ္ေရးတြင္ အဓိကပို႔ ကုန္ျဖစ္ ေနေသာ အထည္ခ်ဳပ္က႑မွ သိန္း ႏွင့္ခ်ီေသာ ျမန္မာလုပ္သားစုဝင္မ်ား၏ မိသားစုဘဝမ်ားအေပၚ ႀကီးမား စြာထိခိုက္နိုင္ပါသည္။ ဥေရာပသမဂၢက ျမန္မာကို ၾကားျဖတ္အစီအမံ မ်ားလိုက္နာရန္ႏွင့္ ICOE အစီရင္ခံ စာကို ႀကိဳဆိုၿပီး ဆက္လက္ေဆာင္ ရြက္ရန္ ၿပီးခဲ့သည့္တစ္ပတ္ကပင္ တိုက္တြန္းထားသည္။ အိုအိုင္စီတြင္ အဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံ ၅၆ နိုင္ငံရွိၿပီး ဥေရာပသမဂၢတြင္ အဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံ ၂၇ နိုင္ငံ ရွိ၍ ၾကားျဖတ္အစီအမံကို မလိုက္နာ ရင္ ဆင္းရဲၿပီး အင္အားနည္းေသာ ျမန္မာသည္ နိုင္ငံေပါင္း ၈၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ဆန႔္က်င္ဘက္ျဖစ္နိုင္ေသာအေၿခ အေနပင္။
ထို႔ထက္ပိုအေရးႀကီးသည္မွာ ဂမ္ဘီယာက ျမန္မာကို ဂ်ီနိုဆိုက္ က်ဴးလြန္သည္ဆိုကာ တရားစြဲဆိုထားေသာ အမႈမွာမစေသး၍ ၾကား ျဖတ္အေရးေပၚအစီအမံမ်ားကို ျမန္မာက မလိုက္နာသည္မွာ အမွန္တ ကယ္ က်ဴး လြန္ထားေသာေၾကာင့္ဟု မွတ္ယူသြားမည္ကိုလည္း စိုးရိမ္စ ရာရွိသည္။ ဂမ္ဘီယာက ျမန္မာအေပၚ တရား စြဲ ထားမႈအတြက္ ဂမ္ဘီ ယာက ယခုႏွစ္ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္ႏွင့္ ျမန္မာက ၂၀၂၁ ဇန္နဝါရီ ၂၅ ရက္ တြင္ ကနဦး ေလၽွာက္လဲခ်က္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုအမႈတြင္ ျမန္မာ နိုင္ရန္ အေရးႀကီးသည္။
ျမန္မာေပးမည့္အေျဖကို ICJ ႏွင့္ ကမၻာကေစာင့္ဆိုင္းေနခ်ိန္တြင္ ဇန္နဝါရီ ၂၅ ရက္ နံနက္က ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္ ကင္းေတာင္ေက်း ရြာသို႔ လက္နက္ႀကီးက်၍ ဘဂၤါလီ( ရိုဟင္ဂ်ာ )အမ်ိဳးသမီးႏွစ္ဦးေသဆုံးကာ ခုနစ္ဦး ဒဏ္ရာ ရရွိၿပီး ထိုျဖစ္ရပ္အေပၚ တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA လက္နက္ကိုင္အ ဖြဲ႕တို႔က အျပန္အလွန္စြပ္စြဲထားသည္။
ထို႔အျပင္ ဇန္နဝါရီ ၃၁ ရက္က ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္သိန္းတန္ေက်း ရြာရွိ ဘဂၤါလီ( ရိုဟင္ဂ်ာ ) အမ်ိဳး သမီး အခ်ိဳ႕ကို အ ၾကမ္းဖက္အဓမၼျပဳက်င့္မႈ ျဖစ္ပြား ၿပီး AA လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕က က်ဴးလြန္ေၾကာင္း တပ္မေတာ္ က သ တင္း ထုတ္ျပန္ၿပီး AA ကမူ ျငင္းဆိုထားသည္။ ထိုျဖစ္ရပ္မ်ားအမွန္ ျဖစ္ခဲ့ပါကို ICJ အမိန႔္ခ်ၿပီး ရက္ ပိုင္း အ ၾကာ တြင္ ျဖစ္၍ မည္သူက က်ဴး လြန္သည္ျဖစ္ေစ အလြန္ယုတ္မာၿပီး သူရဲေဘာေၾကာင္ေသာ လုပ္ ရပ္ျဖစ္ သည္။ ICJ တြင္ တရားစြဲခံရသည္မွာ တစ္နိုင္ငံလုံးကိုစြဲျခင္းျဖစ္ၿပီး အိုင္ စီစီႏွင့္ အာဂ်င္တီးနားရွိ နိုင္ငံတ ကာ တရား ႐ုံးမ်ားတြင္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ဦးတည္ေသာ တရားစြဲဆိုမႈမ်ားလည္း ဆက္လာဦးမည္ျဖစ္၏။ ကမၻာတြင္ ပုံရိပ္
ႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္းေနေသာ နိုင္ငံသည္ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ ေရာက္ေရးအတြက္ နိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ မ်ား သာမက ျပည္သူမ်ားလည္း အျမင္က်ယ္ရန္၊ အေျမာ္အျမင္ရွိရန္ႏွင့္ သတၱိရွိရန္ လိုပါသည္။
လင့္၊https://7day.news/%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%96%E1%80%BC%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%85%E1%80%AE%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%B6--%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AC%E1%81%8A-%E1%80%99%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AC-----178182
Saturday, February 8, 2020 - 21:12
ကမၻာ့ကုလသမဂၢအဖြဲ႕၏ အဆင့္အျမင့္ဆုံးတရား႐ုံးျဖစ္ေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံး (ICJ)က ျမန္မာ အေပၚ ၾကားျဖတ္အစီအ မံေလးခ်က္လိုက္နာရန္ ႏွစ္ပတ္ေက်ာ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာက လိုက္နာမည္၊ မလိုက္နာမည္ကို ယေန႔အထိ တရားဝင္ေျဖၾကားျခင္းမရွိ ေသးေပ။
ျမန္မာနိုင္ငံသည္ ၂၀၁၇ ၾသဂုတ္ကစ၍ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံဘက္သို႔ (ရိုဟင္ဂ်ာ) ဘဂၤါလီေပါင္းသိန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ထြက္ေျပး ေအာင္ ဂ်ီနိုဆိုက္ကြန္ဗင္းရွင္းကို ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့သည္ဆိုကာ အိုအိုင္စီနိုင္ငံမ်ားေနာက္ခံျဖင့္ ဂမ္ဘီယာက ICJ တြင္ တရားစြဲထားသည္။
ထို႔အျပင္ ျမန္မာနိုင္ငံရွိ ဘဂၤါလီ ( ရိုဟင္ဂ်ာ )ေၿခာက္သိန္းေက်ာ္အတြက္ ဂ်ီနိုဆိုက္ထပ္မံမက်ဴး လြန္နိုင္ရန္ ဆိုကာ ၾကားျဖတ္အစီ အမံ (Provisional Measures) ေျခာက္ခ်က္ကို ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက ေတာင္း ဆိုခဲ့သည္။ ICJ တြင္ ဂ်ီနိုဆိုက္စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ တရားစြဲဆိုေသာ အမႈတိုင္းနီးပါး ၾကားျဖတ္အစီအမံေတာင္းခံ ပါက တရားသူႀကီး ၁၇ ဦးပါေသာတရား႐ုံးက ၾကားျဖတ္အစီအမံခ်ေပးေလ့ရွိသည္။ ျမန္မာကို လည္း ၾကား ၿဖတ္အစီအမံေလးခ်က္အား ဇန္နဝါရီ ၂၃ ရက္တြင္ ခ်မွတ္ခဲ့ သည္။
ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံကေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားထဲမွ ကုလသမဂၢ၏ အခ်က္ အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ အျခားကုလ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ စုံစမ္းစစ္ ေဆးမႈမ်ားအားလုံးကို ျမန္မာနိုင္ငံက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ျမန္မာ ႏွင့္ ဂမ္ဘီယာသည္ မည္သည့္လက္တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကိုမၽွ မျပဳ လုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္ႏွစ္ခ်က္မွလြဲ၍ က်န္ေလးခ်က္ကို ျမန္မာနိုင္ငံ လိုက္နာရန္ ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ ထိုေလးခ်က္ကိုလည္း စကားလုံးအနည္း ငယ္ ေၿပာင္းထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိုေလးခ်က္အက်ဥ္းမွာ (၁) ျမန္မာပိုင္နက္အတြင္း ဘဂၤါလီ (မူရင္း တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ)မ်ားကို ဂ်ီနိုဆိုက္ကြန္ဗင္းရွင္းႏွင့္အညီ အစြမ္းရွိသမၽွကာကြယ္ေပးရန္၊ (၂) တပ္မေတာ္ အပါ အဝင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ဘဂၤါလီ(မူရင္းတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ)အေပၚ ဂ်ီနိုဆိုက္က်ဴးလြန္ျခင္း (သို႔မ ဟုတ္) က်ဴးလြန္ရန္ႀကိဳး ပမ္းျခင္းမ်ား မရွိေစရန္ အစိုးရက လုပ္ေဆာင္ရန္၊ (၃) ျမန္မာအစိုးရသည္ ဂ်ီနိုဆိုက္ က်ဴးလြန္သည္ဟု စြပ္စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ သက္ေသ အခ်က္အလက္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္း မျပဳ ရန္ႏွင့္ (၄) တရား႐ုံးက ခ်မွတ္ လိုက္သည့္အေပၚ ေဆာင္ရြက္မႈအေျခအေနကို ေလးလအတြင္း အစီရင္ ခံရန္၊ အၿပီးသတ္အမိန႔္မခ်ခင္အထိ ေျခာက္လတစ္ႀကိမ္အစီရင္ခံရန္ တို႔ျဖစ္သည္။
ဤေနရာတြင္ ေမးခြန္းေပၚလာသည္မွာ ထိုေလးခ်က္တြင္ ျမန္မာ နိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ထိခိုက္ေစ ေသာအခ်က္ ပါဝင္လား၊ မပါ ဝင္လားႏွင့္ လိုက္နာမည္လား၊ မလိုက္နာမည္လားဆိုျခင္းပင္။ တရား႐ုံး သို႔ ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မွ အတိုင္ ပင္ခံ႐ုံးျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ တင့္ေဆြအပါအဝင္ ကိုယ္စား လွယ္အဖြဲ႕ဝင္ေလးဦးႏွင့္ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူဦးကိုကို(စက္မႈတကၠ သိုလ္) တို႔၏ နိုင္ငံပိုင္မီဒီယာမ်ားမွထုတ္လႊင့္သည့္ ‘ICJ ၏ ၾကားျဖတ္စီမံ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ခ်မွတ္ျခင္းဆိုင္ရာ အ ေတြ႕အၾကဳံမ်ား’ စကားဝိုင္း၌ ျမန္ မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ထိုေလးခ်က္တြင္ နိုင္ငံအခ်ဳပ္အျခာ အာ ဏာထိခိုက္ေသာအခ်က္မပါဝင္ဟု ဆိုပါသည္။ မခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ခ်က္ထဲမွ ျမန္မာနိုင္ငံက ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး အဖြဲ႕ႏွင့္ အျခားကုလစုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားအားလုံးကို ျမန္မာနိုင္ငံက ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ဆိုေသာအခ်က္ပါခဲ့လၽွင္မူ ျမန္မာလိုက္နာရန္ ေဘးက်ပ္ နံက်ပ္ၾကဳံရနိုင္သည္။
ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ အခ်က္ေလးခ်က္မွ ပထမႏွစ္ခ်က္သည္ ျမန္မာနိုင္ငံ က ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ီနိုဆိုက္ကြန္ ဗင္း ရွင္း(လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈတား ဆီးေရးႏွင့္ အျပစ္ေပးေရးဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္း)တြင္ ပါဝင္လက္မွတ္ေရး ထိုးကတည္းက လိုက္နာမည္ဟု ကတိကဝတ္ျပဳထားေသာအခ်က္အမ်ား စုပင္ျဖစ္သည္။
ဂ်ီနိုဆိုက္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မွာ လူအစုအလိုက္အျပဳံလိုက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းတစ္ခုတည္းကို သာဆိုလို သည္မဟုတ္ဘဲ ပိုမိုက်ယ္ျပန႔္ပါ သည္။ ဂ်ီနိုဆိုက္ဆိုသည္မွာ (၁) အုပ္စုဝင္မ်ားကို သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ (၂) အုပ္စု ဝင္မ်ားကို ႐ုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပင္းထန္နာက်င္ေစေသာ ေဘးရန္မ်ားသင့္ေစျခင္း၊ (၃)အစုအဖြဲ႕တစ္ခု လုံးျဖစ္ေစ၊ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ေစ ႐ုပ္ဝတၳဳပိုင္းဆိုင္ရာပ်က္စီးရန္ တြက္ခ်က္ဖန္တီးေသာဒဏ္ရာအ နာတ ရျဖစ္ေစမႈမ်ား၊ (၄) အုပ္စုတြင္း ကေလးေမြးဖြားမႈကို တားဆီးရန္ ရည္ရြယ္သည့္ကန႔္သတ္မႈမ်ား ခ်မွတ္ျခင္း၊ (၅) အုပ္စုတစ္ခုအတြင္းမွ ကေလးမ်ားကို အျခားအုပ္စုကို အတင္းအက်ပ္လႊဲေျပာင္းျခင္းဟု အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုၾကသည္။
ၾကားျဖတ္အစီအမံေလးခ်က္၏ ပထမႏွစ္ခ်က္မွာ ျမန္မာလက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ေသာ ဂ်ီနိုဆိုက္ကြန္ဗင္းရွင္း၏ ပုဒ္မ (၂)၊ (၃)၏ အဓိပၸာယ္ႏွင့္ မကြာျခားလွေပ။ ထိ့ုေၾကာင့္ ျမန္မာက လိုက္နာပါမည္ ကတိျပဳထား ေသာအ ခ်က္ကို ICJ က လိုက္နာရန္ ထပ္မံအမိန႔္ခ်သလိုျဖစ္ေနသည္။ ထိုင္ေနသူကို ထိုင္ပါဟု ေျပာသကဲ့သို႔ပင္ဟု ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြက ေျပာ သည္။ နံပါတ္(၃)အခ်က္ျဖစ္ေသာ သက္ေသအခ်က္အလက္မ်ားကိုဖ်က္ ဆီးျခင္း မျပဳလုပ္ရန္ဆိုျခင္းမွာလည္း ICJ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မတိုင္ခင္ သုံး ရက္အလိုတြင္ လြတ္လပ္ေသာစုံစမ္း စစ္ဆး ေရးေကာ္မရွင္ (ICOE)က အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာကို နိုင္ငံေတာ္သမၼတသို႔ တင္ျပခဲ့ၿပီး သမၼတက အစီရင္ခံ စာ ပါ အခ်က္မ်ားကို စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ရန္၊ အျပစ္ရွိသူကို တရား စြဲအေရးယူရန္ စစ္ဥပေဒခ်ဳပ္႐ုံးႏွင့္ ျပည္ ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးကို ညႊန္ ၾကားထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ICOE အစီရင္ခံစာကို အေျခခံ၍ စုံစမ္းစစ္ ေဆး ေနၿပီး အျပစ္ရွိသူမ်ားကို ျပည္တြင္း၌ ျပ႒ာန္းထားေသာဥပေဒႏွင့္ အညီ အေရးယူမည္ဟု ျမန္မာကိုယ္စား လွယ္ အဖြဲ႕မွ အဖြဲ႕ဝင္ျပည္ ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံး အျမဲတမ္းအတြင္းဝန္ေဒါက္တာသီတာဦးက စကားဝိုင္း တြင္ ေျပာသည္။ ရာဇသတ္ႀကီးဥပေဒပုဒ္မ ၂၀၁ တြင္ သက္ ေသခံအေထာက္အထားမ်ားကို ေဖာက္ဖ်က္ ပါက ေထာင္ဒဏ္သုံးႏွစ္မွ ခုနစ္ႏွစ္အထိခ်မွတ္နိုင္ၿပီး ေငြဒဏ္လည္း ခ်မွတ္နိုင္သည္ဟုေျပာသည္။ ထို ႔ေၾကာင့္ နံပါတ္(၃)အခ်က္မွာလည္း ျပည္တြင္း၌ ဥပေဒျပ႒ာန္းထားၿပီး ျဖစ္၍ တာဝန္ပိုလာျခင္းမဟုတ္ဟု ၎ကသုံးသပ္သည္။
နံပါတ္(၄)အခ်က္အစီရင္ခံစာတင္ရမည္ဆိုျခင္းမွာလည္း ရခိုင္ ျပည္နယ္တြင္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေန သည္ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ နိုင္ငံ တကာသိေအာင္ တင္ျပရန္ခက္ေနခ်ိန္တြင္ ကုလသမဂၢ၏ေဘာင္အတြင္း မွအစီ ရင္ ခံစာတင္ရျခင္းမွာ ကိုယ့္ဘက္မွ ရႈေထာင့္၊ လုပ္ရပ္ႏွင့္ဇာတ္ လမ္းကို နိုင္ငံတကာသိေအာင္ ျပဳလုပ္နိုင္ ေသာအခြင့္အေရးဟု စကား ဝိုင္းပါဝင္ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ေျပာသည္။ ဂ်ီနိုဆိုက္အမႈအတြက္ တရား မရင္ ဆိုင္မီ ၾကားျဖတ္အစီအမံမ်ားအေပၚ ျမန္မာမည္သို႔ေဆာင္ရြက္ေန ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ တင္ရျခင္း ၿဖစ္ ေၾကာင္း ျမန္မာဘက္မွ ဂ်ီနိုဆိုက္ မက်ဴးလြန္ေၾကာင္းရွင္းျပနိုင္ရန္ အခြင့္အလမ္းဟုပင္ ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြ က သုံးသပ္သည္။
ဂ်ီနိုဆိုက္မက်ဴးလြန္ရန္၊ ဂ်ီနိုဆိုက္က်ဴးလြန္ရန္အားထုတ္မႈမ်ားရွိ ပါက တားဆီးရန္ဆိုေသာအခ်က္မ်ားမွာ ICJ က လိုက္နာရန္အမိန႔္မခ် လၽွင္လည္း နိုင္ငံအတြင္းရွိ မည္သည့္လူမ်ိဳးစုအတြက္ျဖစ္ေစ လူ႔က်င့္ဝတ္ ႏွင့္ ဥပေဒအရ လိုက္နာရမည့္အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။ ထိုေလးခ်က္ကို လိုက္နာျခင္း၊ မလိုက္နာျခင္းေနာက္ ကြယ္ တြင္မူ ႀကီးမားေသာအက်ိဳး ဆက္မ်ားရွိမည္ျဖစ္သည္။ လိုက္နာလၽွင္ ျပည္တြင္းရွိ အမ်ိဳးသားေရးအင္ အား စုမ်ား၊အတိုက္အခံမ်ား၊ နိုင္ငံေရးအျမင္မတူသူအခ်ိဳ႕က နိုင္ငံအ ခ်ဳပ္အျခာအာဏာထိပါးမႈဟု ေဝဖန္ ၿပစ္ တင္ျခင္းမ်ိဳးရွိနိုင္ပါသည္။ မလိုက္နာလၽွင္မူ နိုင္ငံတကာတြင္ ျမန္မာဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ ပုံရိပ္ပိုမိုထိခိုက္ နိုင္ၿပီး နိုင္ငံတကာ(အထူးသျဖင့္ အေနာက္နိုင္ငံမ်ား)မွ အကူအညီ၊ ရင္း ႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈ၊ ခရီးသြားမ်ားေလ်ာ့ပါး သြားပါ လိမ့္မည္။ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပ သမဂၢမွ ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ ေပးအပ္ထားေသာကုန္သြယ္မႈအခြင့္အေရး (GSP)ကို ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းသြားနိုင္ပါသည္။ GSP ႐ုပ္သိမ္းခံရပါက ကုန္သြယ္ေရးတြင္ အဓိကပို႔ ကုန္ျဖစ္ ေနေသာ အထည္ခ်ဳပ္က႑မွ သိန္း ႏွင့္ခ်ီေသာ ျမန္မာလုပ္သားစုဝင္မ်ား၏ မိသားစုဘဝမ်ားအေပၚ ႀကီးမား စြာထိခိုက္နိုင္ပါသည္။ ဥေရာပသမဂၢက ျမန္မာကို ၾကားျဖတ္အစီအမံ မ်ားလိုက္နာရန္ႏွင့္ ICOE အစီရင္ခံ စာကို ႀကိဳဆိုၿပီး ဆက္လက္ေဆာင္ ရြက္ရန္ ၿပီးခဲ့သည့္တစ္ပတ္ကပင္ တိုက္တြန္းထားသည္။ အိုအိုင္စီတြင္ အဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံ ၅၆ နိုင္ငံရွိၿပီး ဥေရာပသမဂၢတြင္ အဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံ ၂၇ နိုင္ငံ ရွိ၍ ၾကားျဖတ္အစီအမံကို မလိုက္နာ ရင္ ဆင္းရဲၿပီး အင္အားနည္းေသာ ျမန္မာသည္ နိုင္ငံေပါင္း ၈၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ဆန႔္က်င္ဘက္ျဖစ္နိုင္ေသာအေၿခ အေနပင္။
ထို႔ထက္ပိုအေရးႀကီးသည္မွာ ဂမ္ဘီယာက ျမန္မာကို ဂ်ီနိုဆိုက္ က်ဴးလြန္သည္ဆိုကာ တရားစြဲဆိုထားေသာ အမႈမွာမစေသး၍ ၾကား ျဖတ္အေရးေပၚအစီအမံမ်ားကို ျမန္မာက မလိုက္နာသည္မွာ အမွန္တ ကယ္ က်ဴး လြန္ထားေသာေၾကာင့္ဟု မွတ္ယူသြားမည္ကိုလည္း စိုးရိမ္စ ရာရွိသည္။ ဂမ္ဘီယာက ျမန္မာအေပၚ တရား စြဲ ထားမႈအတြက္ ဂမ္ဘီ ယာက ယခုႏွစ္ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္ႏွင့္ ျမန္မာက ၂၀၂၁ ဇန္နဝါရီ ၂၅ ရက္ တြင္ ကနဦး ေလၽွာက္လဲခ်က္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုအမႈတြင္ ျမန္မာ နိုင္ရန္ အေရးႀကီးသည္။
ျမန္မာေပးမည့္အေျဖကို ICJ ႏွင့္ ကမၻာကေစာင့္ဆိုင္းေနခ်ိန္တြင္ ဇန္နဝါရီ ၂၅ ရက္ နံနက္က ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္ ကင္းေတာင္ေက်း ရြာသို႔ လက္နက္ႀကီးက်၍ ဘဂၤါလီ( ရိုဟင္ဂ်ာ )အမ်ိဳးသမီးႏွစ္ဦးေသဆုံးကာ ခုနစ္ဦး ဒဏ္ရာ ရရွိၿပီး ထိုျဖစ္ရပ္အေပၚ တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA လက္နက္ကိုင္အ ဖြဲ႕တို႔က အျပန္အလွန္စြပ္စြဲထားသည္။
ထို႔အျပင္ ဇန္နဝါရီ ၃၁ ရက္က ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္သိန္းတန္ေက်း ရြာရွိ ဘဂၤါလီ( ရိုဟင္ဂ်ာ ) အမ်ိဳး သမီး အခ်ိဳ႕ကို အ ၾကမ္းဖက္အဓမၼျပဳက်င့္မႈ ျဖစ္ပြား ၿပီး AA လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕က က်ဴးလြန္ေၾကာင္း တပ္မေတာ္ က သ တင္း ထုတ္ျပန္ၿပီး AA ကမူ ျငင္းဆိုထားသည္။ ထိုျဖစ္ရပ္မ်ားအမွန္ ျဖစ္ခဲ့ပါကို ICJ အမိန႔္ခ်ၿပီး ရက္ ပိုင္း အ ၾကာ တြင္ ျဖစ္၍ မည္သူက က်ဴး လြန္သည္ျဖစ္ေစ အလြန္ယုတ္မာၿပီး သူရဲေဘာေၾကာင္ေသာ လုပ္ ရပ္ျဖစ္ သည္။ ICJ တြင္ တရားစြဲခံရသည္မွာ တစ္နိုင္ငံလုံးကိုစြဲျခင္းျဖစ္ၿပီး အိုင္ စီစီႏွင့္ အာဂ်င္တီးနားရွိ နိုင္ငံတ ကာ တရား ႐ုံးမ်ားတြင္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ဦးတည္ေသာ တရားစြဲဆိုမႈမ်ားလည္း ဆက္လာဦးမည္ျဖစ္၏။ ကမၻာတြင္ ပုံရိပ္
ႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္းေနေသာ နိုင္ငံသည္ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ ေရာက္ေရးအတြက္ နိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ မ်ား သာမက ျပည္သူမ်ားလည္း အျမင္က်ယ္ရန္၊ အေျမာ္အျမင္ရွိရန္ႏွင့္ သတၱိရွိရန္ လိုပါသည္။
လင့္၊https://7day.news/%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%96%E1%80%BC%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%85%E1%80%AE%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%B6--%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AC%E1%81%8A-%E1%80%99%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AC-----178182
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.