Breaking

October 21, 2019

လပေါ်သို့ ပထမဆုံးခြေချမှု ခရီးစဉ်မှ လူသိနည်းသည့် စိတ်ဝင်စားဖွယ် အချက် (၁၂) ခု

ဇူလိုင် ၂၁၊ ၂၀၁၉
M-Media

-ဇူလိုင်လ ၂၀ ရက်နေ့ဟာ လပေါ်ကို လူသားတွေ ခြေချနိုင်မှု နှစ် ၅၀ တင်းတင်းပြည့်တဲ့နေ့ ဖြစ်ပါတယ်။

အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် နီးလ် အမ်းစထရောင်း၊ အာကာသယာဉ်မှူး မိုက်ကယ်ကာလင်းနဲ့ လဆင်းယာဉ်ငယ် ယာဉ်မှူး ဘက်ဇ် အောလ်ဒရင်တို့ရဲ့ Apollo 11 လသွားခရီးစဉ်ဟာ လူသားတွေရဲ့ အာကာသသမိုင်းမှာ ကြီးကျယ်တဲ့ အောင်မြင်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီခရီးစဉ် အောင်မြင်ဖို့အတွက် ၁၀ နှစ်လောက် အချိန်ယူ လုပ်ဆောင်ခဲ့ရပြီး လူ့အသက်တွေအပါအဝင် ပေးဆပ်မှုပေါင်းများစွာလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။

သမိုင်းဝင် Apollo 11 အာကာသခရီးစဉ်က လူသိနည်းပြီး စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ အချက် ၁၁ ချက်ကို M-Media ပရိတ်သတ်တွေအတွက် ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

၁။ သေဘေးက သီသီလေးလွတ်ခဲ့တဲ့ အမ်းစထရောင်း

Apollo 9 စီမံကိန်းရဲ့ အရံယာဉ်မှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ ၁၉၆၈ ခုနှစ်က အမ်းစထရောင်းဟာ လေ့ကျင့်ရင်း အသက်ဆုံးမယ့်အန္တရာယ်နဲ့ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါတယ်။

ဟူစတန်မြို့က အဲလင်တန် လေတပ်စခန်းမှာ လဆင်းယာဉ်ပုံတူကို စမ်းသပ်ပျံသန်းနေစဉ် အမြင့်ပေ ၂၀၀ အရောက်မှာ ယာဉ်ငယ် မီးလောင်ပေါက်ကွဲခဲ့ပါတယ်။ အမ်းစထရောင်းဟာ ပေါက်ကွဲမှုမဖြစ်ခင် စက္ကန့်ပိုင်းအလိုမှာ လေထီးနဲ့ ခုန်ထွက်နိုင်ခဲ့တာကြောင့် အသက်ဘေးကနေ သီသီလေး လွတ်မြောက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၀၁ ခုနှစ် NASA ရဲ့ အင်တာဗျူးအစီအစဉ်မှာ အမ်းစထရောင်းက လပေါ်မှာ လေတိုက်မှုနဲ့ အခြား ဆွဲအား ပြဿနာတွေ မရှိတဲ့အတွက် လဆင်းယာဉ် ဆင်းသက်ရတာ ကမ္ဘ္ဘာမြေထက် ပိုမိုလွယ်ကူတယ်လို့ ဖွင့်ဟခဲ့ပါတယ်။

၂။ သမိုင်းဝင်ခရီးမှာ နောက်ကွယ်က ပါဝင်ခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးများ

ကက်သရင်း ဂျွန်ဆင်

လပေါ်ကို လူသားတွေ ပထမဆုံး ခြေချနိုင်မှုမှာ NASA သုတေသနဌာနက သင်္ချာပညာရှင် ကက်သရင်း ဂျွန်ဆင်ရဲ့ အရေးပါတဲ့ ကူညီပံ့ပိုးမှုတစ်ခုကို လူတွေက သိပ်မသိကြပါဘူး။

သူမဟာ Apollo 11ကို လပေါ်ကိုရောက်တဲ့အခါ ပျံသန်းနိုင်မယ့် အရှိန်နှုန်းကို တွက်ချက်ထုတ်ပြန်ပေးခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်ရဲ့ အာကာသ သမိုင်းမှတ်တိုင် တော်တော်များများမှာလည်း ကက်သရင်းဟာ အရေးပါတဲ့ အခန်းကဏ္ဍမှာ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။

၁၉၆၁ ခုနှစ်မှာ အမေရိကန်ရဲ့ အာကာသကို ပထမဆုံး လူလွှတ်ခဲ့တဲ့ ခရီးစဉ်မှာ အလ်ရှက်ဟာ့ဒ် လိုက်ပါမယ့် အာကာသယာဉ် အမြန်နှုန်းကိုလည်း သူမပဲ တွက်ချက်ထုတ်ပြန်ပေးခဲ့တာပါ။ ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှာ အာသာယာဉ်မှူး ဂျွန်ဂလန်း ဆောင်ရွက်တဲ့ အကာသယာဉ်နဲ့ ပထမဆုံး ကမ္ဘ္ဘာပတ်မှုမှာလည်း သူမရဲ့ သင်္ချာဆိုင်ရာ ကူညီပံ့ပိုးမှုတွေက အဓိကကျခဲ့ပါတယ်။

NASA မတိုင်ခင် ရှိခဲ့တဲ့ အမေရိကန် လေကြောင်းဆိုင်ရာ အကြံပေးကော်မတီ NACA မှာ အင်ဂျင်နီယာတွေရဲ့ တွက်ချက်မှုကို ပြန်လည် ဆန်းစစ် အတည်ပြုပေးမယ့် ‘လူသားကွန်ပျူတာ’ အဖွဲ့မှာ အမျိုးသမီးအနည်းငယ်သာ ပါဝင်ခဲ့ပြီး ကက်သရင်းက အဲဒီထဲကတစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ်။

သူမဟာ ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာ Presidential Medal of Freedom ဆုကို ရရှိခဲ့ပြီး ၂၀၁၆ ခုနှစ်က
ထွက်ခဲ့တဲ့ Hidden Figures ရုပ်ရှင်ကားကတော့ သူမရဲ့ ဘဝဇာတ်ကြောင်းကို အခြေခံ ရိုက်ကူးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

မာဂရက် ဟာမီလ်တန်

Apollo အာကာသ စီမံကိန်းတွေမှာ အရေးပါတဲ့ အခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ နောက်ထပ်
အမျိုးသမီးတစ်ဦးကတော့ ကွန်ပျူတာသိပ္ပံပညာရှင် မာဂရက် ဟာမီလ်တန် ဖြစ်ပါတယ်။

သူမဟာ အပိုလို အာကာသယာဉ်အတွက် လမ်းညွှန်စနစ်နဲ့ လမ်းကြောင်းရှာ စနစ်တွေကို ရေးသားခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။၂၀၁၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှာ Presidential Medal of Freedom ဆု ရရှိခဲ့ပါတယ်။

၃။ လပေါ်က မြေကြီးနှင့် ကျောက်ခဲများ

လပေါ်ကို ပထမဆုံး ခြေချပြီးပြီးချင်းမှာပဲ အမ်းစထရောင်းဟာ လပေါ်က ကျောက်ခဲတွေနဲ့ မြေကြီးတွေကို ကောက်ယူပြီး အာကာသဝတ်စုံက အိပ်ထဲကို အပြည့်အသိပ် ထည့်ခဲ့ကာ ကမ္ဘ္ဘာမြေပြင် ပြန်ရောက်ရင် သိပ္ပံပညာရှင်တွေ လေ့လာနိုင်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

လပေါ်ကိုရောက်တာနဲ့ တွေ့သမျှအရာတွေကို စူးစမ်းချင်တဲ့စိတ် ပြင်းပြနေတယ်လို့ အမ်းစထရောင်းက ၂၀၀၁ ခုနှစ် အင်တာဗျူးမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

လမျက်နှာပြင်ဟာ အမေရိကန်က ခြောက်သွေ့တဲ့ သဲကန္တာရနဲ့ ဆင်တူပြီး၊ လေထုမရှိတာကြောင့် ဖုန်တွေကို ခြေထောက်နဲ့ ကန်ရင်တောင် ပျံ့လွင့်တာမရှိဘူးလို့ သူက ဆိုပါတယ်။

ဓာတ်ပုံကတော့ လဆင်းယာဉ်အနားမှာ အမ်းထရောင်း ရပ်နေတဲ့ပုံ ဖြစ်ပါတယ်။

၄။ ထူးထူးခြားခြား ဒီဇိုင်းထုတ်ခဲ့ရတဲ့အလံ

Apollo 11 ခရီးစဉ်အတွင်း လပေါ်မှာ စိုက်ခဲ့တဲ့ အမေရိကန်အလံကို စီမံကိန်းရဲ့ နည်းပညာဆိုင်ရာအဖွဲ့ အကြီးအကဲ ဂျက် ကင်ဇလာက ဒီဇိုင်းထုတ် ဖန်တီးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

လပေါ်မှာ လေမရှိတာကြောင့် ၃ ပေ၊ ၅ ပေ နိုင်လွန်အလံကို လွင့်နေတဲ့ပုံစံဖြစ်အောင် အလူမီနီယံချောင်းနဲ့ ပိုးထားရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လပေါ်မှာတွေ့ရတဲ့ အမေရိကန်အလံတွေဟာ Apollo 11 က အလံမဟုတ်ဘဲ အဲဒီနောက်ပိုင်းသွားခဲ့တဲ့ ခရီးစဉ်တွေက စိုက်ထားတဲ့အလံတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

လဆင်းယာဉ်ငယ်ယာဉ်မှူး ဘက်ဇ် အောလ်ဒရင်က ခရီးစဉ်ပြီးလို့ လဆင်းယာဉ်ငယ် ပျံတက်တဲ့အချိန် အင်ဂျင်တွန်းကန်အားကြောင့် အလံဟာ လမျက်နှာပြင်ပေါ်ကနေ ပြုတ်ထွက်သွားတယ်လို့ အင်တာဗျူးတစ်ခုမှာ ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။

ဓာတ်ပုံက လပေါ်မှာစိုက်ထူထားတဲ့ အမေရိကန်အလံတိုင်အနီး ဘက်ဇ် အောလ်ဒရင် ရပ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

၅။ လကျောက်ခဲများ

အမ်းစထရောင်းနဲ့ အောလ်ဒရင်တို့ဟာ လပေါ်ကနေ ကျောက်ခဲ ၄၇.၅၁ ပေါင်ကို ယူလာခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီကျောက်ခဲတွေကနေ အာမာလ်ကိုလိုက်၊ ထရန်ကွီလီတီယိုက်နဲ့ ပိုင်ရိုဖာရိုက်ဆိုတဲ့ ဓာတ်သတ္ထု ၃ မျိုးကို တွေ့ခဲ့ပါတယ်။

အာမာလ်ကိုလိုက် သတ္တုကို လပေါ်က Sea of Tranquility (ထရန်ကွီလီတီပင်လယ်) မှာ ပထမဆုံးတွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်း ကမ္ဘ္ဘာပေါ်မှာလည်း ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီသတ္တုကို အပိုလို ၁၁ က အာကာယာဉ်မှူးတွေ ဖြစ်တဲ့ အမ်းစထရောင်း၊ အောလ်ဒရင်နဲ့ ကောလင်းတို့ရဲ့ ထိပ်ဆုံးစာလုံးတွေကို ပေါင်းစပ် မှည့်ခေါ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

၆။ အမ်းစထရောင်းနဲ့ ကမ္ဘ္ဘာကျော်စကား

လပေါ်မှာ ပထမဆုံးခြေချပြီး နီးလ် အမ်းစထရောင်းပြောခဲ့တဲ့စကားဟာ ကမ္ဘ္ဘာကျော်စကား
ဖြစ်လာပါတယ်။

“လူသားတစ်ယောက်ရဲ့ ခြေရာအသေးလေးတစ်ခုက လူသားထုတစ်ရပ်လုံးအတွက် ကြီးကျယ်တဲ့ ခုန်ပျံကျော်လွှားမှု ဖြစ်ပါတယ်”

၂၀၀၁ ခုနှစ် အင်တာဗျူးမှာ အမ်းစထရောင်းက လပေါ်ကို ခြေချပြီးတဲ့နောက် ဘာပြောရမလဲဆိုတာကို တော်တော်စဉ်းစားခဲ့ရကြောင်း၊ အဲဒီစကားဟာ လူသားတစ်ယောက် ခြေလှမ်းတစ်ခုလှမ်းတာကို ရိုးရိုးလေးတွေးပြီး ပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း ဖွင့်ဟခဲ့ပါတယ်။

ဓာတ်ပုံကတော့ လပေါ်က ပထမဆုံး လူသားခြေရာ ဖြစ်ပါတယ်။

၇။ ကမ္ဘ္ဘာပေါ်ပြန်လာပြီးနောက် ကြုံတွေ့မှု

အမ်းစထရောင်းတို့အဖွဲ့ ပြန်လည်လိုက်ပါလာတဲ့ အာကာသယာဉ်ဟာ ၁၉၆၉ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၄ ရက်နေ့မှာ ဟာဝိုင်ယီကျွန်း အနောက်တောင်ဖက် မိုင် ၉၀၀ အကွာက မြောက်ပစိဖိတ် သမုဒ္ဒရာရေပြင်ပေါ်ကို ကျရောက်ခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန် အမှတ် (၁၁) ရေအောက်ဖြိုခွဲရေးအဖွဲ့က ဗိုလ် ကလန်စီ ဟက်လီဘာ့ဂ်က သူတို့အဖွဲ့ကို သက်ကယ်လှေနဲ့ သွားခေါ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက် ရှေ့ပြေးမော်တော်ဘုတ်နဲ့ လေယာဉ်တင်သင်္ဘော USS Hornet ဆီကို ခေါ်ဆာင်ခဲ့ပြီး အဲဒီကနေတစ်ဆင့် လေတပ်ကလေယာဉ်နဲ့
ဟူစတန်မြို့မှာရှိတဲ့ လေတပ်စခန်းကို ပို့ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။

အမ်းစထရောင်းတို့အဖွဲ့ဟာ လပေါ်ကပြန်လာပြီး ၂၁ ရက်လုံးလုံး သီးသန့်စောင့်ကြည့်အခန်းထဲမှာ နေထိုင်ခဲ့ရပြီး အဲဒီနောက်ပိုင်းမှသာ အပြင်နဲ့ ထိတွေ့ခွင့်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

၈။ ရွေ့လျားပိုးသတ်ခန်း

လပေါ်ကပါလာတဲ့ ပိုးမွှားတွေ လူသားတွေကို ကူးစက်မှာ စိုးရိမ်တဲ့အတွက် အမ်းစထရောင်းနဲ့အဖွဲ့ကို ရွေ့လျား ပိုးသတ်ခန်း MQF မှာ ၃ ပတ် ထားခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီသီးသန့်ခန်းမှာ အိပ်ခန်း၊ မီးဖိုဆောင်နဲ့ ချေချိုးခန်းတွေ ပါဝင်ပြီး၊ ပြင်ပနဲ့ ဆက်သွယ်ပြောဆိုလို့ ရအောင်လည်း စီစဉ်ထားပါတယ်။

လပေါ်က ပိုးမွှားတွေ ပါလာနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေကြောင့် ဒီလို ရွေ့လျား ပိုးသတ်ခန်းကို ဖန်းတီးထားတာ ဖြစ်ပေမယ့် လပေါ်မှာ သက်ရှိပိုးမွှားတွေ မရှိဘူးဆိုတာ သေချာပြီးတဲ့နောက် Apollo 14 ခရီးစဉ်နောက်ပိုင်းမှာ ဒီလို သီးသန့်ထား ပိုးသတ်တဲ့အစီအစဉ်ကို မလုပ်ဆောင်တော့ပါဘူး။

ဓာတ်ပုံက အာကာသယာဉ်မှူး ၃ ဦးဟာ အဲလင်တန် လေတပ်စခန်းမှာ ဇနီးတွေနဲ့ စကားပြောနေပုံ ဖြစ်ပါတယ်။

၉။ အကောက်ခွန်ဖောင် ဖြည့်ခဲ့ရ

လကမ္ဘ္ဘာကနေ ပြန်လာပြီး ဟိုနိုလူလူကိုရောက်တဲ့အခါ အာကာသယာဉ်မှူး ၃ ဦးစလုံးဟာ
အကောက်ခွန်နဲ့ လဝက ဖောင်တွေ ဖြည့်ခဲ့ရပါတယ်။

အကောက်ခွန်ဖောင်က ယူဆောင်ပစ္စည်းနေရာမှာ ‘လကမ္ဘ္ဘာက ကျောက်တုံးနှင့် မြေကြီး နမူနာများ’ လို့ ဖြည့်ခဲ့သလို၊ ‘အာကာသယာဉ်ထဲက အခြေအနေကြောင့် ရောဂါတွေ ပြန့်နှံ့နိုင်လား’ ဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို ဆန်းစစ်ရအုံးမယ်လို့ ဖြည့်ခဲ့ပါတယ်။

၁၀။ စံချိန်တင် ကြည့်ရှုမှု

လပေါ်ကိုလူဆင်းတဲ့ တိုက်ရိုက်ထုတ်လွှင့် ပြသချက်ကို ကမ္ဘ္ဘာတစ်ဝှမ်းက လူပေါင်း သန်း ၆၅၀ လောက် ကြည့်ရှုခဲ့ပြီး အမေရိကန်မှာ ယနေ့အချိန်အထိ ရုပ်သံက လူကြည့်အများဆုံး အဖြစ်အပျက်အဖြစ် မှတ်တမ်း ဝင်နေပါတယ်။

အမ်းစထရောင်းဟာ တီဗီကင်မရာကို လဆင်းယာဉ်ရဲ့ ပေ ၃၀ အကွာမှာထားခဲ့ပြီး တစ်စက္ကန့်ကို ၅၁.၂ ကီလိုဘစ်နှုန်းနဲ့ ကမ္ဘ္ဘာမြေကို ဆစ်ဂနယ်ပို့လွှတ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပုံက လပေါ်မှာ အာကာသယာဉ်မှူး အောလ်ဒရင်ရဲ့ လေတိုက်နှုန်း စပ်သပ်နေမှု ဖြစ်ပါတယ်။

၁၁။ ဝမ်းနည်းကြောင်းပြောဖို့ ပြင်ဆင်ထား

အဲဒီအချိန်က အမေရိကန်သမ္မတ ရစ်ချက် နစ်ဆန်ဟာ အမ်းစထရောင်းနဲ့ ဘက်ဇ် အောလ်ဒရင်တို့ လပေါ်ဆင်းသက်မှု မအောင်မြင်ရင် နှစ်သိမ့်ဖို့ ပြင်ဆင်ခဲ့ပါတယ်။

မိန့်ခွန်းရေးပေးတဲ့ ဝီလီယံ စဖိုင်းယားက ခရီးစဉ် မအောင်မမြင်ဖြစ်ရင် အာကာသယာဉ်မှူးတွေရဲ့ ဇနီးသည်တွေကို ဖုန်းဆက်ပြီး ဝမ်းနည်းကြောင်း အရင်ပြောဖို့ အကြံပြုခဲ့ပါတယ်။

နှစ်သိမ့်မိန့်ခွန်းကို “လပေါ်မှာ ငြိမ်းချမ်းမှု သွားရောက်ရှာဖွေကြသူတွေကို ကံတရားက မျက်နှာသာ မပေးခဲ့ပါဘူး။ လပေါ်မှာပဲ ငြိမ်းအေးရာဘုံဘဝကို ရောက်ရှိသွားကြပါပြီ” ဆိုတဲ့ စာကြောင်းနဲ့ အစပြုထားပါတယ်။

‘သူတို့ရဲ့ စွန့်လွှတ်စတေးမှုဟာ လူသားတွေအတွက် မျှော်လင့်ချက် ဖြစ်ပါတယ်’ ဆိုတဲ့ စာကြောင်းလည်း ပြင်ဆင်ထားတဲ့ နှစ်သိမ့်မိန့်ခွန်းမှာ ပါဝင်ပါတယ်။

နာဆာက အာကာသယာဉ်မှူးတွေနဲ့ အဆက်အသွယ် ပြတ်တောက်သွားရင် ခရစ်ယာန်ဘုန်းကြီးတွေက ဆုတောင်းပေးဖို့လည်း စဖိုင်းယားက စီစဉ်ထားပါတယ်။

ဓာတ်ပုံက သမ္မတ နစ်ဆင်ဟာ လပေါ်က အောလ်ဒရင်၊ အမ်းစထရောင်းတို့နဲ့ စကားပြောနေပုံကို တီဗီက ထုတ်လွှင့်နေမှု ဖြစ်ပါတယ်။

၁၂။ ကမ္ဘ္ဘာတစ်ပတ် အောင်ပွဲခံ

အမ်းစထရောင်းတို့ဟာ ကမ္ဘ္ဘာတစ်ဝှမ်း ၂၄ နိုင်ငံက မြို့ပေါင်း ၂၇ မြို့ကို Air Force Two လေယာဉ်နဲ့ ၄၅ ရက်ကြာ အောင်ပွဲခံခရီး လှည့်လည်ခဲ့ပါတယ်။

လှည့်လည်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတွေထဲမှာ ဂျပန်၊ မက္ကဆီကို၊ ပါကစ္စတန်၊ ကနေရီကျွန်း၊ ကွန်ဂိုနဲ့ အီရန်နိုင်ငံတွေ ပါဝင်ခဲ့ပြီး ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး၊ တော်ဝင်မိသားစုတွေ၊ အစိုးရတာရှိသူတွေ၊ ပြည်သူတွေနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။

ပုံကတော့ နယူးယောက်မြို့က ဘရော့ဝေးလမ်းမှာ လှည့်လည်နေမှု ဖြစ်ပါတယ်။
Ref: Reuters

No comments:

Post a Comment

Note: Only a member of this blog may post a comment.