မဟာ၀ိုဟင္ဂ (မဟာ ၀ိဟိက) တိုင္း

 ေဌးလြင္ဦး

RB News

11.5.2013

မဟာ၀ိဟိက တိုင္းဟူသည္ မည္သည္နည္း- 

ျမန္မာ အင္ပါယာ ျပည့္ရွင္ ေရွ႔ဗမာမင္း မ်ားက ရခုိင္ နယ္ႀကီး အား မဟာ ၀ိဟိက တိုင္းဟာ ေခၚတြင္ ခဲ့ သည္။ တနည္း အားျဖင့္ ယခု ေခတ္တြင္ ရခိုင္ ျပည္နယ္ဟု ေခၚတြင္ ေနေသာ တိုင္း ေဒသသည္ မဟာ ၀ိဟိက တိုင္းႀကီး ျဖစ္သည္။ မဟာ ၀ိဟိက ဆိုသည့္ အမည္ နာမမွာ ရကၡပူရ ဟူေသာ အမည္ နာမမွ ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ရကၡဳ ဟူသည့္ အမည္ နာမမွ ေသာ္ လည္းေကာင္း အသံ ေျပာင္းလဲ ဆင့္ပြား ျဖစ္လာျခင္း မဟုတ္ေပ။ အဘယ္ ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္- ေရွး ျမန္မာ မင္းတို႔၏ ျပန္တမ္း မ်ား မွတ္တမ္း မ်ား၌ပင္ မဟာ ၀ိဟိ က တိုင္းျဖစ္ေသာ ရခိုင္ နယ္ႀကီး၏ အေၾကာင္း သည္ကား--၊ဟူ၍အစျပဳမွတ္တမ္းတင္ထား ေသာ ေၾကာင့္- ထိုေဒသ ႀကီးအား ျမန္မာတို႔ နားလည္ ထားသည္ မွာ ရခိုင္ နယ္ႀကီးဟု နားလည္ ထားေၾကာင္း-၊ အမွန္ တစ္ကယ္ ထိုနယ္ႀကီး၏ အမည္ မွန္မွာ မဟာ ၀ိဟိက သို႔မဟုတ္ ၀ိဟိက လူမ်ိဳးမ်ား ေနထိုင္သည့္ တိုင္း ေဒသ ႀကီး ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွား ေနပါသည္။ ယခု ေခတ္တြင္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ျမန္မာ မ်ားက က်င္းန္ (က်ီနား- ခ်ီးနား- စီးန္၊ စီးနား - China) ဟူသည္အား တရုတ္ ဟုနားလည္ ထား သကဲ့သို႔ ပင္ ျဖစ္သည္။ ကၽြႏ္ုပ္ ေရးသား ျပေသာ က်င္းန္၊ က်ီးနား၊ ခ်ီးနား၊ စီးန္၊ စီးနား ဆိုသည့္ အသံထြက္ မ်ားမွာ လည္း ကၽြႏ္ုပ္တို႔ နားလည္ ေနသည့္ တရုတ္ လူမ်ိဳးတို႔ ေျပာေသာ အသံအား- ျမန္မာစာ အကၡရာျဖင့္ အသံ ထြက္နီးစပ္ ေစရန္ လိုက္ေရး ရျခင္းသာ ျဖစ္၍ မည္သည့္ အသံ ထြက္က ပိုမို နီးစပ္သည္၊ တိက် သည္ ဟု ေျပာဆို ရန္ခက္ ေပသည္။ အလား တူပင္ ယေန႔ သိေနေသာ Japan (ဂ်ပန္) ဆိုသည္ ကိုလည္း ကၽြႏ္ုပ္ တုိ႔ ျမန္မာ စာမ်ား၏ အေစာပိုင္း ကာလ မ်ားက နိပြန္ ဟု မွတ္တမ္း တင္ခဲ့ ေပသည္။ ဂ်ပန္ လူမ်ိဳး တစ္ ဦးႏွင့္ ကၽြႏ္ုပ္ ေတြ႔၍ ေမးၾကည့္ ေသာအခါ သူက ယိပြန္ ႏွင့္ ယိပန္ အသံ ထြက္ၾကားမွ အသံျဖင့္ ေျပာဆုိ သည္ကို ကၽြႏ္ုပ္ ၾကားမိသည္- သို႔ေသာ္ ျမန္မာ စာျဖင့္ ခ်ေရးရန္ ခက္ခဲ ေပသည္။ 

အလား တူပင္- ေရွးျမန္မာ မင္းမ်ား၏ မွတ္တမ္းတြင္ ျမန္မာတို႔ နားလည္ေသာ ရခိုင္ နယ္ႀကီးမွာ မဟာ၀ိဟိ ကတိုင္း ျဖစ္သည္ ဟုမွတ္တမ္း အတိ အက် ရွိေန ေပသည္။ မဟာ ၀ိဟိကတိုင္း ဟာ ေခၚတြင္ ခဲ့ေသာ ကာလ မွာလည္း ကုန္း ေဘာင္ ေခတ္လယ္ ဘိုးေတာ္ ဘုရား ရခိုင္ ေဒသအား ၀င္ေရာက္ ထိန္းသိမ္းေသာ ကာလထိ ျဖစ္၍ အဂၤလိပ္ မ်ား ရခိုင္သို႔ မအုပ္ခ်ဳပ္မွီ ကာလထိ ၀ိဟိကတိုင္းဟု ေခၚတြင္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ (ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာ ရာဇ၀င္ေတာ္ ႀကီး- ဒုတိယတြဲ စာမ်က္ႏွာ ၂၆)

မဟာ၀ိဟိက- ဟူေသာ အမည္မွာ ရခိုင္ စကား မဟုတ္ သကဲ့သို႔ ရခိုင္ လူမ်ိဳး၏ အမည္လည္း မဟုတ္ေပ။ ထိုစကားလံုး ေ၀ါဟာရ သည္- ပါဠိ မွဆင္းသက္ လာေသာ အမည္ နာမလည္း မဟုတ္ေပ။ ပါဠိ အဘိဓာန္ တြင္ ၀ိဟိက ဟူသည့္ ေ၀ါဟာရ မရွိေပ။ ကုန္းေဘာင္ ေခတ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာ မ်ားသည္ ပါဠိ ေ၀ါ ဟာရ စကားလံုး မ်ားထက္ ျမန္မာ ေ၀ါဟာရ စကားလံုး မ်ားကိုသာ ပိုမို အားစိုက္ သံုးစြဲေသာ ေခတ္ ကာလ လည္း ျဖစ္ေပသည္။ 

ထိုစကားလံုး- မဟာ၀ိဟိက ၏ ေနာက္သို႔ လိုက္ေသာ္ ၁၇၉၉ ခုထုတ္ Asiatic Researches, Volume The Fifth စာမ်က္ႏွာ ၂၂၃ တြင္ Mahommedans Settled at Arakan, call the country Rovingaw ဟူသည္ ကိုေတြ႔ ရေပသည္။ အဆိုပါ Rovingaw ဆိုသည့္ စကားလံုးအား ရခိုင္ ေဒသမွ မဟာေမဒင္ မ်ားက ၀ိုဟင္ဂ၊ ၀ို၀ံဂ စသည္ တို႔ျဖင့္ နီးစပ္ေသာ အသံျဖင့္ ဆို၍- အဆိုပါ မဟာေမဒင္ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားက သူတို႔ လူမ်ိဳးအား မည္သို႔ ေခၚ သနည္းဟု ေမးလိုက္လွ်င္ သူတို႔ ေျဖသည့္ အသံမွာ ၀ိုဟင္းဂ၊ ရ၀န္ဂ (ရ ႏွင့္ ၀ ေရာ ထြက္ေသာ အသံ သို႔မဟုတ္ ၀ ဟထိုး အသံ)၊ ၀ို၀န္းဂါ စသည္ တို႔ႏွင့္ နီးစပ္ေသာ အ သံျဖင့္ ေျပာ ဆိုျခင္း ျဖစ္သည္၊ ၁၉၆၀ ျပည့္ ဇူလိုင္လ ထုတ္ ျမ၀တီ မဂၢဇင္းတြင္ စာေရး ဆ ရာ ေမာင္ သံလႊင္က ရိုး၀န္ ညႇာ ဟုေရးသည္။ ထိုသို႔ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး တို႔၏ေၿပာဆိုေသာ ေလသံအားၿမန္မာတို႔မွ အနီး စပ္ ဆံုး ေရးသား မွတ္တမ္း တင္ခဲ့ ရာမွ- ၁၉၆၄ ခုထုတ္ ျမန္မာ့ စြယ္စံုက်မ္း အတြဲ ၉၊ စာမ်က္ႏွာ ၉၀ တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး ဟု ျမန္မာစာ အသံ ထြက္အား ေရးသား သတ္မွတ္ လိုက္၍ ယခုအခါ ျမန္မာ စာေပ၌ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု ေရးသား အတည္ျပဳ လာျခင္း ျဖစ္သည္။ 

၎သည္ လည္း-ပကတိ အမွန္ စင္စစ္ အားျဖင့္ သူတို႔ စကား သူတုိ႔ အသံျဖင့္ နီးစပ္ေသာ အသံ မွ် သာ ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ၀ိုအံဂ၊ ၀ိုဟံဂ အား ေရွးျမန္မာ တို႔က သူတို႔ နားလည္ ယူေသာ အသံျဖင့္ ၀ိဟိက ဟုေရးသား မွတ္တမ္း တင္ျခင္းသာ ျဖစ္၍ ၎တို႔၏ ဇာတိနယ္ေျမအား မဟာ ၀ိဟိကတိုင္းဟု မွတ္တမ္း တင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ 

အလား တူပင္- ရခိုင္ ဆိုသည္ ကိုလည္း ရကၡိဳင္ ဟု ေရးသား ခဲ့သည့္ အျပင္ အသံထြက္ အားျဖင့္ ယခိုင္ ဟု သာ ေခၚဆို ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ရွမ္းကိုလည္း အလား တူပင္ နီးစပ္ စြာသာ အသံထြက္ ႏိုင္ေသးသည္။ အခ်ိဳ႔က သွ်မ္း ဟု ေရး၍ အသံ ထြက္မွာ (ဆမ္း) ဆိုသည္ႏွင့္ နီးစပ္မႈ ရွိသည္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံေန တိုင္းရင္း သား တို႔၏ ဘာသာ စကား မ်ား၊ အသံထြက္ မ်ားအား ျမန္မာ စာျဖင့္ မွတ္တမ္း တင္ရာတြင္ နီးစပ္ မႈသာ ရွိ၍ တည့္ တည့္ မက်ေသာ ေ၀ါဟာရ ေပါင္း-မ်ားစြာ ရွိေန သည္ကို စာေပ သမားတိုင္း လက္ခံ ထားေပ သည္။ 

ထိုမဟာ ၀ိဟိကတိုင္း ႀကီးအား- ေရွးအခါက အိႏၵိယ ေတာင္ပိုင္း သားမ်ား စတင္ အေျခခ် သည္ဟု အိႏၵိယ လူမ်ိဳး မ်ားက နားလည္ ထား၍ ထိုေဒသအား ရကၡပူရ ဟု သတ္မွတ္ ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗမာ လူမ်ိဳးစု မ်ားက ယခု ျမန္မာ ျပည္မ ႀကီး၏ အလယ္ ပိုင္းအား ထီးနန္း စိုက္ထူ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ကာလႏွင့္ ထီးနန္း မစိုက္ ထူမွီ အေစာပိုင္း ၀င္ ေရာက္ခဲ့ေသာ ဗမာ လူမ်ိဳးစု ေရွးဦး အသုတ္ အုပ္စု မ်ားကလည္း အိႏၵိယ သားတို႔ ထင္မွတ္ ေခၚဆို သည့္ အတိုင္း ရကၡပူရ ရခိုင္ နယ္ဟု ေခၚစမွတ္ ရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အမွန္ တစ္ကယ္တြင္ ထိုေဒသ ႀကီးသည္ကား ရကၡဳ သို႔မဟုတ္ ရကၡ လူမ်ိဳးတို႔ ေနထိုင္ လႊမ္းမိုးေသာ ေဒသ မဟုတ္ဘဲ ၀ိုဟင္ဂ လူမ်ိဳးမ်ားသာ ေနထိုင္လႊမ္းမိုးေသာ ေဒသၿဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အာနႏၵ စႁႏၵ ေက်ာက္စာ တြင္- အ ရကၡ ေဒစ (ရကၡ လူမ်ိဳး တို႔၏ ေဒသ မဟုတ္) ဟု ခိုင္ခိုင္ မာမာ ေၾကျငာ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၀ိုဟင္ဂ (ရိုဟင္ဂ်ာ) လူမ်ိဳး တို႔သည္ ရခိုင္နယ္ (မဟာ ၀ိဟိကတိုင္း) ၏ မူလ ဘူတ လူမ်ိဳး မ်ားျဖစ္၍- ေခတ္အဆက္ ဆက္တြင္ ဟိႏၵဴ ဘာသာ၊ ဗုဒၶ ဘာသာႏွင့္ အစၥလာမ္ သာသနာ တို႔၏ ေခတ္ အလိုက္ ေျပာင္းလဲ သက္၀င္ ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ေပသည္။ 

ေဌးလြင္ဦး 

ျမန္မာမြတ္ဆလင္ တန္းတူညီမွ် လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈ အဖြဲ႔ 

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု

 

 http://burmese.rohingyablogger.com/2013/05/blog-post_1426.html