ICJ ကိစ္စ နဲ့ပတ်သက်ပြီး Dr. ခင်ဇော်ဝင်း ရဲ့ အင်တာဗျူး

 

နိုင္ငံတကာေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ၊ တပၸဒီပၸအင္စတီက်ဴဒါရိုက္တာေဒါက္တာခင္ေဇာ္၀င္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္
By ရန္ကုန္ေခတ္သစ္
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ICJ တရား႐ုံးတြင္ ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွုျဖင့္ တရားစြဲဆိုမွုကို ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ၾကားေနၿပီး ယေန႔တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံက ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံ၏ ေလၽွာက္လဲခ်က္ အေပၚ ခုခံေခ်ပရမည္ျဖစ္သည္။ နိုင္ငံတကာေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူလည္းျဖစ္၊ တပၸဒီပၸအင္စတီက်ဴ ဒါရိုက္တာ ဒါရိုက္တာ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္၀င္းကို ရန္ကုန္ေခတ္သစ္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါသည္။
ေမး။ ။ ဂမ္ဘီယာဘက္က ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ရဲ့ အစီရင္ခံစာကို သုံးၿပီးေတာ့ ICJ တရား႐ုံးမွာ ၾကားျဖတ္အမိန္႔ခ်မွတ္ေပးဖို့ ေတာင္းဆိုေနတဲ့အေပၚ ဘယ္လိုသုံးသပ္ပါလဲ။
ေျဖ။ ။ အမွန္တိုင္းသာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဂမ္ဘီယာဘက္က တင္ျပတာေတြက ေတာ္ေတာ္ကို ေကာင္းတယ္။ အဂၤလိပ္ဆိုရင္ေတာ့ Argue သူတို့ဘက္က တင္ျပတာေပါ့။ အဲဒါကို မီနိုင္ဖို့ လိုတယ္။ တရားေရးအမွုမွာ ေရွ႕ေနက အရမ္းအေရးႀကီးတယ္။ ဂမ္ဘီယာဘက္က တင္သြင္းတဲ့ဟာေတြကို အနည္းဆုံးေတာ့ တန္းတူ လိုက္နိုင္ရမယ္။ ဂမ္ဘီယာတင္သြင္းတဲ့ဟာေတြက သာဖို့ေတာ့ ခက္တယ္။
အရင္လို ဝူးဝါးဝါးနဲ႔ ေတာင္ေျပာ ေျမာက္ေျပာနဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ ဒုကၡေရာက္မယ္။ အတိုဆုံးေျပာမယ္ဆိုရင္ ဂမ္ဘီယာ တင္ျပတဲ့ဟာေတြကို ေခ်ပနိုင္ဖို့က အေရးႀကီးတယ္။ မေခ်ပနိုင္ရင္ေတာ့ ေဆာရီးပဲ။
ေမး။ ။ ဂမ္ဘီယာဘက္က တင္ျပတာက ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ရဲ့ အစီရင္ခံစာကို သုံးတယ္။ အခု စစ္ေနတာကလည္း ကုလသမဂၢ တရား႐ုံးဆိုေတာ့ သက္ေသကလည္း ကုလသမဂၢအဖြဲ႕က ၂ ႏွစ္ေလာက္ အခ်ိန္ယူ လုပ္ထားတာေတြဆိုေတာ့ အဲဒါေတြကို ဘယ္လို ေခ်ဖ်က္မလဲ။
ေျဖ။ ။ ၂၀၁၈ ေမလ ေလာက္ကတည္းက လုပ္ေနတာ။ UN မွာဆိုရင္လည္း စာေတြလည္း အသြားအျပန္လုပ္တယ္ေပါ့။ အဲဒါေတြကို ျမန္မာျပည္ဘက္ အဲဒါေတြ အကုန္လုံးကို ပစ္ပစ္ခါခါ ျငင္းတယ္တဲ့ ။ က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ တရား႐ုံးဘက္က တရားလိုကို ပထမ ၁ ရက္ေပးတယ္။ အဲဒါကို ကိုယ့္ဘက္က ဘယ္လို ေခ်ပမလဲ။ ေတာ္ေတာ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။ ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ရဲ့ သက္ေသေတြကိုေတာ့ ဘူးခံျငင္းဖို့ကေတာ့ ဘယ္ျဖစ္နိုင္မွာတုန္း။
က်ေနာ္ၾကားထားတာက လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွု မေျမာက္ပါဘူးဆိုၿပီး ျငင္းဆိုမယ္တဲ့။ အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္ႏွယ့္ လုပ္မလဲ။ အနည္းဆုံးေတာ့ လူသတ္မွုေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ေပါ့။ အၾကမ္းဖက္မွုေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ဆိုတာေတာ့ ၀န္ခံရမွာပဲ။ ဒီလူေတြက ဘာေၾကာင့္ေျပးရတာလဲ။ တစ္ခုခု ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ျဖစ္လို့ ေျပးရတာေပါ့။
လုပ္တာက တစ္ခု ။ လုပ္တာကို ဖုံးဖိၿပီး ျငင္းဆိုတာက တစ္ခု ။ အမွုက ႏွစ္ခုေနာ္။ အဲဒီမွာကတည္းက သက္ေသသာဓကေတြက ရွိေနၿပီးသားဆိုေတာ့ ICJ မွာ ျမန္မာက ရွုံးေနၿပီ။ အဲဒါကို ရန္ဟီလီလည္း မလာနဲ႔၊ UN FFM လည္း မလာနဲ႔ ၂ ႏွစ္လုံးလုံး ဘူးခံၿပီး ျငင္းဆိုခဲ့တာ။ အဲဒီေတာ့ ဟိုက သူတို့ကို ဆက္လုပ္ေတာ့တာေပါ့။ အေၾကာင္းအရာက ဒီအေပၚမွာ သိပ္ေတာ့ မဟန္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။
ေမး။ ။ ဂမ္ဘီယာက တင္ျပတဲ့ေန႔မွာ ကိုယ့္ဘက္က အေျခအေန မေကာင္းတဲ့သေဘာလား။
ေျဖ။ ။ မွန္တယ္။ က်ေနာ္လည္းနားေထာင္ပါတယ္။ ဂမ္ဘီယာဘက္က ေျပာတဲ့သူေတြ ေျပာတာ။ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ထိထိမိမိနဲ႔ ဆြဲေဆာင္ၿပီးေတာ့။ အခုၾကားနာမွုက ဒီအမွုကို ဆက္ၿပီး ကိုင္တြယ္ သင့္၊ မသင့္ ICJ က ဆုံးျဖတ္ရမယ္။ ဆိုေတာ့ ေျပာသြားတဲ့ကိစၥ၊ အေျခအေနအရဆိုရင္ေတာ့ ICJ အေနနဲ႔ ဘယ္လိုမွ ျငင္းလို့မရဘူး။

ေမး။ ။ ICJ ဘက္က ၾကားျဖတ္အမိန္႔ Provisional Measure ခ်မွတ္ခဲ့ရင္ ျမန္မာအေနနဲ႔ ဘာေတြ ျဖစ္နိုင္လဲ။
ေျဖ။ ။ လက္ရွိ ဆိုးဝါးမွုေတြ ဆက္ၿပီးေတာ့ မျဖစ္ေအာင္ အားေပးပါ ဆိုတာကို ဂမ္ဘီယာဘက္က အရင္ေတာင္းေနတယ္။ အဲဒါကလည္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ကမၻာလုံးကလည္း အဲဒါကို ေတာင္းဆိုထားတာရွိပါတယ္။ တရားေရးအရပါ ဒါကို ေတာင္းဆိုတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ ေလးနက္သြားတာေပါ့။ တားျမစ္တဲ့ ၾကားထဲကမွ ဆက္ၿပီးေတာ့ က်ဴးလြန္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဆာရီးပဲ။ အဲဒါ ေၾကာက္စရာ အေကာင္းဆုံးပဲ။
ေမး။ ။ ဘာကို ေၾကာက္စရာ ေကာင္းတာလဲ။
ေျဖ။ ။ ေကာင္းၿပီ။ တခ်ိဳ့ကလည္း မိုက္မိုက္ကမ္းကမ္း ေျပာရင္လည္း ေျပာမွာေပါ့ဗ်ာ။ ICJ က ငါတို့ကို ဘာလုပ္နိုင္မွာလဲဆိုၿပီးေတာ့ ။ အမွုရင္ဆိုင္ရတယ္ဆိုကတည္းက တိုင္းျပည္က သြားၿပီ။ ဒါကို နားလည္ၾကရဲ့လား။ သူတို့ကို ဘယ္သူကမွ ေခၚၿပီးေတာ့ တရားခံရွာမဟုတ္ဘူးေလ။ အခုက အားလုံးနဲ႔သက္ဆိုင္တယ္ေနာ္။ ICC က လူပုဂၢိဳလ္ကို ဦးတည္တာ။ ICJ က အစိုးရကို ဦးတည္တာ။ တခ်ိဳ့ ဂ်ာနယ္ေတြက ေရးတယ္ဗ်ာ။ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားအားလုံး တရားစြဲဆိုခံရတယ္ဆိုၿပီး။ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါက ။ State ဆိုတာ နိုင္ငံေတာ္။ အမွုကိုက ဂမ္ဘီယာ Vs ျမန္မာတဲ့။ ဂမ္ဘီယာနဲ႔ ျမန္မာျပည္ေထာင္စုနဲ႔ တရားရင္ဆိုင္ရတာ။ လူထုနဲ႔ မဆိုင္ဘူး။ လူထုကို ဆြဲမထည့္ပါနဲ႔။
အတိုဆုံးေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၾကားျဖတ္အမိန္႔ခ်မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကုလသမဂၢက ေတာင္းဆိုတဲ့ဟာေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ ေလးေလးနက္နက္ လိုက္နာရမွာေပါ့။ ပိတ္ဆို့ထားတာေတြ ျပန္ဖြင့္ေပးရမယ္။ အဓိကက လက္ရွိ ရွိေနတဲ့ အေျခအေနကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါးမျဖစ္ေစဖို့။ ျပန္ၿပီးေတာ့ လက္ခံတာေတြ။ ေလၽွာ္ေၾကးအထိေတာင္ ပါတယ္လို့ ထင္တယ္။ အဓိကက ပိုၿပီးေတာ့ ဒီထက္ အေျခအေန မဆိုးေအာင္ေပါ့။
ေမး။ ။ ၾကားျဖတ္အမိန္႔ခ်ရင္ေတာင္ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွု ျဖစ္၊ မျဖစ္ဆိုတာက ဆက္သြားမယ့္ သေဘာလား။
ေျဖ။ ။ ဟုတ္တယ္၊ မွန္တယ္။ ၾကားျဖတ္အမိန္႔က ဒီထက္ ပို အေျခအေန မဆိုးေအာင္ တားျမစ္ခိုင္းတာ။ အမွုကေတာ့ သူ႔ဟာသူသြားမွာပဲ။
ေမး။ ။ ၾကားျဖတ္အမိန္႔က R2P လိုမ်ိဳးေတြေရာ ျဖစ္လာနိုင္လား။
ေျဖ။ ။ ေျပာလို့ေတာ့မရဘူး။ ဒီကိစၥကို တစ္ကမၻာလုံးက လက္ခံလိုက္ၿပီးေတာ့ R2P ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ Measure ေတြ ရွိလား၊ မရွိလား က်ေနာ္မသိဘူး။ မေသခ်ာဘူး။ တခ်ိဳ့ကလည္း R2P က ဒီေလာက္ႀကီးလည္း မထိေရာက္ပါဘူးေပါ့။ ခရီးလည္း မေရာက္ပါဘူးဆိုၿပီး ေျပာထားတာေတြလည္းရွိတယ္။ သိပ္ေတာ့ မေသခ်ာဘူး။ R2P ကို ဒီေလာက္ႀကီး ရည္ရြယ္တာေတာ့ ဟုတ္ပုံမရဘူး။ ၾကည့္ရတာ။
ေမး။ ။ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ ရဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ အဓိက တာ၀န္ရွိတာက တပ္မေတာ္လို့ ေျပာထားတယ္။ တကယ္လို့သာICJ က ၾကားျဖတ္အမိန္႔ခ်ဖို့ ဂမ္ဘီယာကို အနိုင္ေပးလိုက္တယ္ဆိုရင္ တရားခံလို့ စြပ္စြဲခံေနရတဲ့ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ အနာဂတ္ ဘယ္လိုျဖစ္မလဲ။ ေနာက္တစ္ခုက ICJ နဲ႔ ICC က ခ်ိတ္ဆက္သြားမယ့္ သေဘာလား။
ေျဖ။ ။ ဆက္စပ္သြားနိုင္တယ္။ ဟိုကလည္း ဒါကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတာပဲ။ တစ္ခုရွိတာကေတာ့ ျမန္မာျပည္က ကုလသမဂၢအဖြဲ႕၀င္ နိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ ICJ အခုလက္ရွိ အမွုမွာေတာ့ ျငင္းလို့မရဘူး ပါသြားၿပီ။ က်ေနာ္တို့ ကဂ်နီဗာ ကြန္ဗန္းရွင္းကို လက္မွတ္ထိုးထားတာ။ ICC မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္က လက္မွတ္ထိုးမထားဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း ICJ ကေနၿပီးေတာ့ ဒါကို အနိုင္ေပးလိုက္ၿပီဆိုရင္ ICC က ဒါကို ဘယ္သူက က်ဴးလြန္လဲ။ ဘယ္သူက တာ၀န္ရွိလဲဆိုတာ ေနာက္လာလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲေတြ လာလိမ့္မယ္။
ေမး။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ အခုအခ်ိန္မွာ အလုပ္သင့္ဆုံးက ဘာလဲ ။
ေျဖ။ ။ အစကတည္းက သူက ေျပာတာက ျမန္မာျပည္ရဲ့ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္မယ္လို့ ေျပာတာကိုး။ ဒါေပမယ့္ အခုက တိုင္းျပည္အက်ိဳးစီးပြားထက္ လက္ရွိအစိုးရ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ေနတယ္။ ခုနက ေျပာသလို အခုကိစၥက တိုင္းသူျပည္သားေတြ အားလုံးက က်ဴးလြန္ခဲ့တာမဟုတ္ဘူးေလ။ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရရဲ့ အပိုင္းတစ္ပိုင္းျဖစ္တဲ့ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္ခဲ့တာ။ စစ္တပ္ဒီထက္ေတာင္မကဘူး လုပ္နိုင္တဲ့ အရာတစ္ခုကို ယူထားတာေလ။ သူက အဲဒါကို ဟုတ္သလို မဟုတ္သလိုလို ေနေနတာ။ ဒါကို သူက သြားကာကြယ္မယ္ဆိုရင္ အဲဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ့ သတင္းစာေတြက ေရးၾကတာေပါ့။ Genocide ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွုဆိုတာကို ဘယ္လိုမွ ကာကြယ္လို့မရတာကို သြားၿပီးေတာ့ ကာကြယ္မွာလား။ ေမးခြန္းထုတ္တာ။ အခုျဖစ္ေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္မွာ နိုင္ငံတကာသတင္းေတြရဲ့ ေခါင္းႀကီးပိုင္းေတြက ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္ေနာ္။ အကုန္လုံးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ အႏုတ္လကၡဏာေတြခ်ည္းပဲ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔က ဘာလုပ္ရမလဲဆိုရင္ ဂမ္ဘီယာ စြပ္စြဲထားတဲ့ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွု ဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူးဆိုတာ ထင္ေပၚေအာင္လုပ္ရမယ္။ အဲဒါကိုက မလြယ္ေတာ့ဘူး။ ေျဗာင္လိမ္မလား။ ဒါပဲရွိတယ္ေလ။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ သြားၿပီ။ အကုန္ ဂၽြမ္းထိုးေမွာက္ခုံက်သြားၿပီ။
ေမး။ ။ တိုင္းျပည္အေပၚ ေရာ ဘာေတြ ျဖစ္လာနိုင္လဲ။
ေျဖ။ ။ အခု စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မွုေတြ ေတာင္းေနၿပီ။ ဒါက ICJ နဲ႔ မဆိုင္ဘူး။ ဒါကို ဘယ္လို ဆက္ကိုင္တြယ္မလဲ။ ကိုင္တြယ္ပုံ မတတ္လို့ရွိရင္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မွုေတြ လုပ္မွာပဲ။ ဒါေပမယ့္လည္း တခ်ိဳ့နိုင္ငံေတြကလည္း အခုေတာင္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မွု လုပ္ဖို့ ေျပာေနၾကၿပီ။ အဲဒါကိုေတာ့ မလိုလားဘူး။ မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွုမွာ တာ၀န္ရွိတဲ့သူေတြကို အျပစ္ေပးအေရးယူတာမရွိရင္ေတာ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မွုေတြက ေသခ်ာေပါက္လာမွာပဲ။ တိုင္းျပည္ရဲ့ သိကၡာနဲ႔ နာမည္ေကာင္းေတာင္မွ ခ်ိန္ခြင္လၽွာေပၚ ေရာက္သြားၿပီ။
Photo Credit - AP
www.khitthitnews.com
Unicode Version
"ICJ မွာ ျမန္မာက ရွုံးေနၿပီ။လူထုနဲ႔ မဆိုင္ဘူး။ လူထုကို ဆြဲမထည့္ပါနဲ႔။ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရရဲ့ အပိုင္းတစ္ပိုင္းျဖစ္တဲ့ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္ခဲ့တာ"
နိုင္ငံတကာေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ၊ တပၸဒီပၸအင္စတီက်ဴဒါရိုက္တာေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္
By ရန္ကုန္ေခတ္သစ္
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ICJ တရား႐ုံးတြင္ ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွုျဖင့္ တရားစြဲဆိုမွုကို ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ၾကားေနၿပီး ယေန႔တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံက ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံ၏ ေလၽွာက္လဲခ်က္ အေပၚ ခုခံေခ်ပရမည္ျဖစ္သည္။ နိုင္ငံတကာေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူလည္းျဖစ္၊ တပၸဒီပၸအင္စတီက်ဴ ဒါရိုက္တာ ဒါရိုက္တာ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းကို ရန္ကုန္ေခတ္သစ္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါသည္။
ေမး။ ။ ဂမ္ဘီယာဘက္က ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ရဲ့ အစီရင္ခံစာကို သုံးၿပီးေတာ့ ICJ တရား႐ုံးမွာ ၾကားျဖတ္အမိန႔္ခ်မွတ္ေပးဖို့ ေတာင္းဆိုေနတဲ့အေပၚ ဘယ္လိုသုံးသပ္ပါလဲ။
ေျဖ။ ။ အမွန္တိုင္းသာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဂမ္ဘီယာဘက္က တင္ျပတာေတြက ေတာ္ေတာ္ကို ေကာင္းတယ္။ အဂၤလိပ္ဆိုရင္ေတာ့ Argue သူတို့ဘက္က တင္ျပတာေပါ့။ အဲဒါကို မီနိုင္ဖို့ လိုတယ္။ တရားေရးအမွုမွာ ေရွ႕ေနက အရမ္းအေရးႀကီးတယ္။ ဂမ္ဘီယာဘက္က တင္သြင္းတဲ့ဟာေတြကို အနည္းဆုံးေတာ့ တန္းတူ လိုက္နိုင္ရမယ္။ ဂမ္ဘီယာတင္သြင္းတဲ့ဟာေတြက သာဖို့ေတာ့ ခက္တယ္။
အရင္လို ဝူးဝါးဝါးနဲ႔ ေတာင္ေျပာ ေျမာက္ေျပာနဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ ဒုကၡေရာက္မယ္။ အတိုဆုံးေျပာမယ္ဆိုရင္ ဂမ္ဘီယာ တင္ျပတဲ့ဟာေတြကို ေခ်ပနိုင္ဖို့က အေရးႀကီးတယ္။ မေခ်ပနိုင္ရင္ေတာ့ ေဆာရီးပဲ။
ေမး။ ။ ဂမ္ဘီယာဘက္က တင္ျပတာက ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ရဲ့ အစီရင္ခံစာကို သုံးတယ္။ အခု စစ္ေနတာကလည္း ကုလသမဂၢ တရား႐ုံးဆိုေတာ့ သက္ေသကလည္း ကုလသမဂၢအဖြဲ႕က ၂ ႏွစ္ေလာက္ အခ်ိန္ယူ လုပ္ထားတာေတြဆိုေတာ့ အဲဒါေတြကို ဘယ္လို ေခ်ဖ်က္မလဲ။
ေျဖ။ ။ ၂၀၁၈ ေမလ ေလာက္ကတည္းက လုပ္ေနတာ။ UN မွာဆိုရင္လည္း စာေတြလည္း အသြားအျပန္လုပ္တယ္ေပါ့။ အဲဒါေတြကို ျမန္မာျပည္ဘက္ အဲဒါေတြ အကုန္လုံးကို ပစ္ပစ္ခါခါ ျငင္းတယ္တဲ့ ။ က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ တရား႐ုံးဘက္က တရားလိုကို ပထမ ၁ ရက္ေပးတယ္။ အဲဒါကို ကိုယ့္ဘက္က ဘယ္လို ေခ်ပမလဲ။ ေတာ္ေတာ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။ ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ရဲ့ သက္ေသေတြကိုေတာ့ ဘူးခံျငင္းဖို့ကေတာ့ ဘယ္ျဖစ္နိုင္မွာတုန္း။
က်ေနာ္ၾကားထားတာက လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွု မေျမာက္ပါဘူးဆိုၿပီး ျငင္းဆိုမယ္တဲ့။ အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္ႏွယ့္ လုပ္မလဲ။ အနည္းဆုံးေတာ့ လူသတ္မွုေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ေပါ့။ အၾကမ္းဖက္မွုေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ဆိုတာေတာ့ ဝန္ခံရမွာပဲ။ ဒီလူေတြက ဘာေၾကာင့္ေျပးရတာလဲ။ တစ္ခုခု ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ျဖစ္လို့ ေျပးရတာေပါ့။
လုပ္တာက တစ္ခု ။ လုပ္တာကို ဖုံးဖိၿပီး ျငင္းဆိုတာက တစ္ခု ။ အမွုက ႏွစ္ခုေနာ္။ အဲဒီမွာကတည္းက သက္ေသသာဓကေတြက ရွိေနၿပီးသားဆိုေတာ့ ICJ မွာ ျမန္မာက ရွုံးေနၿပီ။ အဲဒါကို ရန္ဟီလီလည္း မလာနဲ႔၊ UN FFM လည္း မလာနဲ႔ ၂ ႏွစ္လုံးလုံး ဘူးခံၿပီး ျငင္းဆိုခဲ့တာ။ အဲဒီေတာ့ ဟိုက သူတို့ကို ဆက္လုပ္ေတာ့တာေပါ့။ အေၾကာင္းအရာက ဒီအေပၚမွာ သိပ္ေတာ့ မဟန္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။
ေမး။ ။ ဂမ္ဘီယာက တင္ျပတဲ့ေန႔မွာ ကိုယ့္ဘက္က အေျခအေန မေကာင္းတဲ့သေဘာလား။
ေျဖ။ ။ မွန္တယ္။ က်ေနာ္လည္းနားေထာင္ပါတယ္။ ဂမ္ဘီယာဘက္က ေျပာတဲ့သူေတြ ေျပာတာ။ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ထိထိမိမိနဲ႔ ဆြဲေဆာင္ၿပီးေတာ့။ အခုၾကားနာမွုက ဒီအမွုကို ဆက္ၿပီး ကိုင္တြယ္ သင့္၊ မသင့္ ICJ က ဆုံးျဖတ္ရမယ္။ ဆိုေတာ့ ေျပာသြားတဲ့ကိစၥ၊ အေျခအေနအရဆိုရင္ေတာ့ ICJ အေနနဲ႔ ဘယ္လိုမွ ျငင္းလို့မရဘူး။

ေမး။ ။ ICJ ဘက္က ၾကားျဖတ္အမိန႔္ Provisional Measure ခ်မွတ္ခဲ့ရင္ ျမန္မာအေနနဲ႔ ဘာေတြ ျဖစ္နိုင္လဲ။
ေျဖ။ ။ လက္ရွိ ဆိုးဝါးမွုေတြ ဆက္ၿပီးေတာ့ မျဖစ္ေအာင္ အားေပးပါ ဆိုတာကို ဂမ္ဘီယာဘက္က အရင္ေတာင္းေနတယ္။ အဲဒါကလည္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ကမၻာလုံးကလည္း အဲဒါကို ေတာင္းဆိုထားတာရွိပါတယ္။ တရားေရးအရပါ ဒါကို ေတာင္းဆိုတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ ေလးနက္သြားတာေပါ့။ တားျမစ္တဲ့ ၾကားထဲကမွ ဆက္ၿပီးေတာ့ က်ဴးလြန္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဆာရီးပဲ။ အဲဒါ ေၾကာက္စရာ အေကာင္းဆုံးပဲ။
ေမး။ ။ ဘာကို ေၾကာက္စရာ ေကာင္းတာလဲ။
ေျဖ။ ။ ေကာင္းၿပီ။ တခ်ိဳ့ကလည္း မိုက္မိုက္ကမ္းကမ္း ေျပာရင္လည္း ေျပာမွာေပါ့ဗ်ာ။ ICJ က ငါတို့ကို ဘာလုပ္နိုင္မွာလဲဆိုၿပီးေတာ့ ။ အမွုရင္ဆိုင္ရတယ္ဆိုကတည္းက တိုင္းျပည္က သြားၿပီ။ ဒါကို နားလည္ၾကရဲ့လား။ သူတို့ကို ဘယ္သူကမွ ေခၚၿပီးေတာ့ တရားခံရွာမဟုတ္ဘူးေလ။ အခုက အားလုံးနဲ႔သက္ဆိုင္တယ္ေနာ္။ ICC က လူပုဂၢိဳလ္ကို ဦးတည္တာ။ ICJ က အစိုးရကို ဦးတည္တာ။ တခ်ိဳ့ ဂ်ာနယ္ေတြက ေရးတယ္ဗ်ာ။ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားအားလုံး တရားစြဲဆိုခံရတယ္ဆိုၿပီး။ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါက ။ State ဆိုတာ နိုင္ငံေတာ္။ အမွုကိုက ဂမ္ဘီယာ Vs ျမန္မာတဲ့။ ဂမ္ဘီယာနဲ႔ ျမန္မာျပည္ေထာင္စုနဲ႔ တရားရင္ဆိုင္ရတာ။ လူထုနဲ႔ မဆိုင္ဘူး။ လူထုကို ဆြဲမထည့္ပါနဲ႔။
အတိုဆုံးေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၾကားျဖတ္အမိန႔္ခ်မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကုလသမဂၢက ေတာင္းဆိုတဲ့ဟာေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ ေလးေလးနက္နက္ လိုက္နာရမွာေပါ့။ ပိတ္ဆို့ထားတာေတြ ျပန္ဖြင့္ေပးရမယ္။ အဓိကက လက္ရွိ ရွိေနတဲ့ အေျခအေနကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါးမျဖစ္ေစဖို့။ ျပန္ၿပီးေတာ့ လက္ခံတာေတြ။ ေလၽွာ္ေၾကးအထိေတာင္ ပါတယ္လို့ ထင္တယ္။ အဓိကက ပိုၿပီးေတာ့ ဒီထက္ အေျခအေန မဆိုးေအာင္ေပါ့။
ေမး။ ။ ၾကားျဖတ္အမိန႔္ခ်ရင္ေတာင္ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွု ျဖစ္၊ မျဖစ္ဆိုတာက ဆက္သြားမယ့္ သေဘာလား။
ေျဖ။ ။ ဟုတ္တယ္၊ မွန္တယ္။ ၾကားျဖတ္အမိန႔္က ဒီထက္ ပို အေျခအေန မဆိုးေအာင္ တားျမစ္ခိုင္းတာ။ အမွုကေတာ့ သူ႔ဟာသူသြားမွာပဲ။
ေမး။ ။ ၾကားျဖတ္အမိန႔္က R2P လိုမ်ိဳးေတြေရာ ျဖစ္လာနိုင္လား။
ေျဖ။ ။ ေျပာလို့ေတာ့မရဘူး။ ဒီကိစၥကို တစ္ကမၻာလုံးက လက္ခံလိုက္ၿပီးေတာ့ R2P ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ Measure ေတြ ရွိလား၊ မရွိလား က်ေနာ္မသိဘူး။ မေသခ်ာဘူး။ တခ်ိဳ့ကလည္း R2P က ဒီေလာက္ႀကီးလည္း မထိေရာက္ပါဘူးေပါ့။ ခရီးလည္း မေရာက္ပါဘူးဆိုၿပီး ေျပာထားတာေတြလည္းရွိတယ္။ သိပ္ေတာ့ မေသခ်ာဘူး။ R2P ကို ဒီေလာက္ႀကီး ရည္ရြယ္တာေတာ့ ဟုတ္ပုံမရဘူး။ ၾကည့္ရတာ။
ေမး။ ။ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ ရဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ အဓိက တာဝန္ရွိတာက တပ္မေတာ္လို့ ေျပာထားတယ္။ တကယ္လို့သာICJ က ၾကားျဖတ္အမိန႔္ခ်ဖို့ ဂမ္ဘီယာကို အနိုင္ေပးလိုက္တယ္ဆိုရင္ တရားခံလို့ စြပ္စြဲခံေနရတဲ့ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ အနာဂတ္ ဘယ္လိုျဖစ္မလဲ။ ေနာက္တစ္ခုက ICJ နဲ႔ ICC က ခ်ိတ္ဆက္သြားမယ့္ သေဘာလား။
ေျဖ။ ။ ဆက္စပ္သြားနိုင္တယ္။ ဟိုကလည္း ဒါကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတာပဲ။ တစ္ခုရွိတာကေတာ့ ျမန္မာျပည္က ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ဝင္ နိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ ICJ အခုလက္ရွိ အမွုမွာေတာ့ ျငင္းလို့မရဘူး ပါသြားၿပီ။ က်ေနာ္တို့ ကဂ်နီဗာ ကြန္ဗန္းရွင္းကို လက္မွတ္ထိုးထားတာ။ ICC မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္က လက္မွတ္ထိုးမထားဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း ICJ ကေနၿပီးေတာ့ ဒါကို အနိုင္ေပးလိုက္ၿပီဆိုရင္ ICC က ဒါကို ဘယ္သူက က်ဴးလြန္လဲ။ ဘယ္သူက တာဝန္ရွိလဲဆိုတာ ေနာက္လာလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲေတြ လာလိမ့္မယ္။
ေမး။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ အခုအခ်ိန္မွာ အလုပ္သင့္ဆုံးက ဘာလဲ ။
ေျဖ။ ။ အစကတည္းက သူက ေျပာတာက ျမန္မာျပည္ရဲ့ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္မယ္လို့ ေျပာတာကိုး။ ဒါေပမယ့္ အခုက တိုင္းျပည္အက်ိဳးစီးပြားထက္ လက္ရွိအစိုးရ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ေနတယ္။ ခုနက ေျပာသလို အခုကိစၥက တိုင္းသူျပည္သားေတြ အားလုံးက က်ဴးလြန္ခဲ့တာမဟုတ္ဘူးေလ။ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရရဲ့ အပိုင္းတစ္ပိုင္းျဖစ္တဲ့ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္ခဲ့တာ။ စစ္တပ္ဒီထက္ေတာင္မကဘူး လုပ္နိုင္တဲ့ အရာတစ္ခုကို ယူထားတာေလ။ သူက အဲဒါကို ဟုတ္သလို မဟုတ္သလိုလို ေနေနတာ။ ဒါကို သူက သြားကာကြယ္မယ္ဆိုရင္ အဲဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ့ သတင္းစာေတြက ေရးၾကတာေပါ့။ Genocide ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွုဆိုတာကို ဘယ္လိုမွ ကာကြယ္လို့မရတာကို သြားၿပီးေတာ့ ကာကြယ္မွာလား။ ေမးခြန္းထုတ္တာ။ အခုျဖစ္ေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္မွာ နိုင္ငံတကာသတင္းေတြရဲ့ ေခါင္းႀကီးပိုင္းေတြက ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္ေနာ္။ အကုန္လုံးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ အႏုတ္လကၡဏာေတြခ်ည္းပဲ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔က ဘာလုပ္ရမလဲဆိုရင္ ဂမ္ဘီယာ စြပ္စြဲထားတဲ့ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွု ဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူးဆိုတာ ထင္ေပၚေအာင္လုပ္ရမယ္။ အဲဒါကိုက မလြယ္ေတာ့ဘူး။ ေျဗာင္လိမ္မလား။ ဒါပဲရွိတယ္ေလ။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ သြားၿပီ။ အကုန္ ဂၽြမ္းထိုးေမွာက္ခုံက်သြားၿပီ။
ေမး။ ။ တိုင္းျပည္ေအေပၚ ေရာ ဘာေတြ ျဖစ္လာနိုင္လဲ။
ေျဖ။ ။ အခု စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မွုေတြ ေတာင္းေနၿပီ။ ဒါက ICJ နဲ႔ မဆိုင္ဘူး။ ဒါကို ဘယ္လို ဆက္ကိုင္တြယ္မလဲ။ ကိုင္တြယ္ပုံ မတတ္လို့ရွိရင္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မွုေတြ လုပ္မွာပဲ။ ဒါေပမယ့္လည္း တခ်ိဳ့နိုင္ငံေတြကလည္း အခုေတာင္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မွု လုပ္ဖို့ ေျပာေနၾကၿပီ။ အဲဒါကိုေတာ့ မလိုလားဘူး။ မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွုမွာ တာဝန္ရွိတဲ့သူေတြကို အျပစ္ေပးအေရးယူတာမရွိရင္ေတာ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မွုေတြက ေသခ်ာေပါက္လာမွာပဲ။ တိုင္းျပည္ရဲ့ သိကၡာနဲ႔ နာမည္ေကာင္းေတာင္မွ ခ်ိန္ခြင္လၽွာေပၚ ေရာက္သြားၿပီ။
Photo Credit - AP
www.khitthitnews.com. copy post